Tư Mã Quang tức giận đến mức nào, xấu hổ đến mức nào, thì đối thủ và bạn xấu của ông, Vương An Thạch, lại vui mừng đến mức đó.
Người quân tử rất thẳng thắn.
Vương An Thạch không cảm thấy cần phải kiêng dè điều gì, ông cũng không phải vì chiến thắng mà cảm thấy vui mừng, bởi vì Tư Mã Quang cũng không công khai tuyên án. Với sự hiểu biết của ông về Tư Mã Quang, ông biết rõ hơn ai hết rằng Tư Mã Quang chắc chắn sẽ tiếp tục điều tra và xem xét lại, vụ án này vẫn còn nhiều điều để tranh cãi.
Ông chỉ đơn giản thấy Tư Mã Quang gặp phải một đả kích lớn như vậy, cảm thấy rất thoải mái, vì ông cũng đã thấy tài ăn nói của Tư Mã Quang, rất ít khi bị người khác châm chọc đến mức nghi ngờ bản thân.
Trên công đường, ông đã cười thành tiếng, giờ đây còn cười ha hả cho đến khi về đến nhà.
Xuống xe ngựa, thấy một người đàn ông trung niên khoảng ba mươi tuổi đứng trước cửa nhà, ông lập tức vui mừng khôn xiết, “Cát Phủ!”
Có câu rằng, đến sớm không bằng đến đúng lúc.
“Ân sư.”
Người đàn ông lập tức tiến lên, hành lễ.
Người này tên là Lữ Huệ Khanh, xuất thân từ tiến sĩ, hiện nay giữ chức Nhậm Tập Hiền điện Giáo Khám, hơn mười năm trước đã có mối quan hệ thầy trò với Vương An Thạch.
Vương An Thạch cười nói: “Ngươi đến đúng lúc, hôm nay nhất định phải uống vài ly với vi sư.”
Lữ Huệ Khanh cảm thấy có chút ngạc nhiên, hỏi: “Ân sư vui vẻ như vậy, chẳng lẽ Tư Mã Đại học sĩ thật sự thất bại trước một người nhị bút sao?”
Vương An Thạch cười vang vài tiếng, nói: “Đi, đi, vào trong rồi nói.”
Vào trong nhà, Vương An Thạch trước tiên đã ra lệnh cho người hầu nhanh chóng mang rượu và món ăn lên, nhưng chưa kịp bày rượu lên bàn, ông đã không thể chờ đợi mà kể cho Lữ Huệ Khanh nghe về sự xấu hổ của Tư Mã Quang trong phiên tòa.
Ông nói với vẻ mặt hớn hở, nhưng sau khi Lữ Huệ Khanh nghe xong, lại nhíu mày, trầm ngâm không nói, cũng không tiếp lời.
Vương An Thạch cảm thấy hơi ngượng ngùng, trong lòng lại dấy lên một chút cảm giác tội lỗi. Có phải mình quá vui mừng trước nỗi đau của người khác không? Không phải là người quân tử sao? Vì vậy ông hỏi: “Cát Phủ, ngươi không thấy buồn cười sao?”
Lữ Huệ Khanh hơi ngạc nhiên, vội vàng nói: “Ân sư lúc này nên tranh thủ cơ hội, một lần đánh bại họ, để khỏi kéo dài thêm.”
Vương An Thạch ngẩn người một lúc, hỏi: “Câu này có ý gì?”
Lữ Huệ Khanh nói: “Khi trước ân sư tranh luận với Tư Mã Đại học sĩ, các quan trong triều đều có ý kiến riêng, bàn về việc có nên giảm án hay không, đều có lý do, nhưng hiện tại thì khác, bây giờ đang tranh luận về việc phòng vệ quá mức, vấn đề then chốt liên quan đến hiếu đạo, chỉ cần ân sư nắm lấy điểm hiếu đạo này, đối phương chắc chắn không có cách nào chống đỡ, thậm chí ân sư có thể giành được nhiều sự ủng hộ hơn trong triều, tạo nền tảng tốt cho Tân pháp.”
Đôi mắt Vương An Thạch sáng lên.
Quả thật là một câu nói đánh thức người mơ màng!
......
Do vài ngày trước đã bàn bạc về việc có nên để Đại lý tự xem xét lại vụ án này hay không, ý kiến của cả hai bên đều rất rõ ràng, đó là một cuộc quyết chiến, không nên kéo dài thêm.
Vì vậy, vào ngày hôm sau sau khi thẩm tra, Tống Thần Tông đã triệu tập Tư Mã Quang, Vương An Thạch, cùng một nhóm phán quan viên để hỏi chuyện.
Gặp nhau, Tư Mã Quang thực sự trông rất tiều tụy, quầng thâm dưới mắt gần như sánh ngang với quốc bảo, đêm qua chắc chắn lại thức trắng đêm nghiên cứu vụ án.
Tống Thần Tông hôm qua đã đến hiện trường, cũng thấy Tư Mã Quang đã bị chèn ép như thế nào, thực sự có chút không nỡ, nói: “Thực sự là vất vả cho khanh rồi.”
Tư Mã Quang vội vàng nói: “Nhờ có sự quan tâm của bệ hạ, đây là việc trong khả năng của thần, không tính là vất vả.”
Sắc mặt có chút ngượng ngùng.
Tống Thần Tông lại hỏi: “Vậy không biết hôm qua có kết quả gì không?”
Tư Mã Quang rất thận trọng nói: “Vì đối phương đưa ra một số điểm nghi vấn mới, hiện tại đang trong quá trình điều tra, thần không dám tùy tiện quyết định.”
“Bẩm bệ hạ, thần không đồng ý.”
Hứa Tuân lập tức đứng dậy, nói: “Bệ hạ, thực ra hôm qua đã điều tra rất rõ ràng, A Vân không có ý định giết người, chỉ vì cô ấy muốn giữ đạo hiếu với mẹ, nên mới muốn làm bị thương Vi A Đại, trì hoãn việc hôn nhân này, thực sự là phòng vệ quá mức, và A Vân có tình tiết tự thú, do đó nên giảm tội thêm hai bậc. Hơn nữa, A Vân đã vào tù bốn tháng, đã nhận hình phạt thích đáng, thần xin đề nghị triều đình nên khoan hồng xử lý, lập tức thả A Vân.”
“Thần tán thành.”
Vương An Thạch cũng lập tức đứng dậy, nói: “Thần cho rằng bằng chứng mà đối phương đưa ra đủ để chứng minh A Vân là một đứa bé hiền lành, hiếu thảo, chứ không phải là một kẻ ác độc như Tư Mã Đại Học Sĩ đã cho rằng, triều đình nên khoan hồng xử lý.”
Tư Mã Quang lập tức phản bác: “Đó chỉ là một số chứng cứ phụ, cũng như những suy luận của nhị bút, không thể coi là chứng cứ xác thực.”
Vương An Thạch tranh luận: “Nhưng Tư Mã Đại Học Sĩ cũng không tìm ra chứng cứ để phản bác những chứng cứ phụ này, dựa vào tội nghi duy khinh*, A Vân lẽ ra nên được thả.”
(* thành ngữ của Trung Quốc: nếu hiềm nghi tội đó là tội nhẹ thì chỉ nên xử phạt nhẹ nhàng)
Tư Mã Quang nói: “Ta vừa mới giao người điều tra, sao ngươi biết ta không tìm ra chứng cứ? Hơn nữa, A Vân tự thừa nhận là vì Vi A Đại xấu xí, nên đêm đó đã thực hiện việc ám sát hắn.”
Vương An Thạch nói: “Về lời khai của A Vân, đã được chứng minh là không có giá trị, nếu lời khai của kẻ giết người có thể coi là chứng cứ mạnh mẽ, thì mỗi kẻ giết người sẽ không bao giờ thừa nhận tội lỗi của mình. Hơn nữa, tôi tin rằng Hứa Sự Tự sẽ không cung cấp chứng cứ giả.”
Tư Mã Quang hừ nói: “Hiếu đạo và giết người không thể được coi là một, đây là vụ án hình sự, chứ không phải đang bàn về đạo đức của một người, nếu sau này mọi người đều dựa vào độ cao thấp của đạo đức của một người để phán quyết một vụ án hình sự, vậy thì luật pháp còn có ý nghĩa gì nữa.”
Vương An Thạch mỉm cười nói: “Dám hỏi Tư Mã Đại Học Sĩ, ông dựa vào điều luật nào để khẳng định A Vân là kẻ ác độc?”
Tư Mã Quang cũng không dựa vào luật pháp để kết án, ngược lại, ông thực sự dựa vào lễ pháp, ông cho rằng mặc dù luật pháp không công nhận A Vân và Vi A Đại là quan hệ vợ chồng, nhưng về mặt lễ pháp, họ đã là vợ chồng, A Vân trong lòng nên hiểu rõ, những gì cô ấy đã làm chính là sát phu, thực sự là tội ác tày trời.
“Đủ rồi!”
Tống Thần Tông đột nhiên lên tiếng cắt đứt cuộc tranh luận của hai người, nói: “Nếu vụ án này đã được giao cho Tư Mã Học Sĩ xử lý, thì trẫm tin rằng Tư Mã Học Sĩ sẽ đưa ra một phán quyết công bằng cho thiên hạ.”
“Cảm ơn bệ hạ đã tin tưởng.”
Tư Mã Quang thở phào nhẹ nhõm, nói: “Thần nhất định sẽ không phụ lòng tin của bệ hạ.”
Vương An Thạch nghe vậy, cũng không tiếp tục tranh luận, trong mắt lóe lên vài phần ý cười.
Hứa Tuân dường như cảm thấy có chút bất ngờ.
Chỉ có vậy thôi?
......
Về đến phủ, hắn lập tức gọi Trương Phỉ, nói: “Ngươi đã thua.”
Trương Phỉ ngạc nhiên: “Ta thua?”
Hứa Tuân gật đầu, nói: “Quan gia đã cho phép Tư Mã Đại Học Sĩ tiếp tục điều tra, không kể kết quả ra sao, ít nhất trong mười ngày tới sẽ không đưa ra phán quyết.”
Trương Phỉ nghe vậy, sự tự tin trên mặt lại càng dày đặc, nói: “Chẳng phải vẫn chưa đến hạn mười ngày sao.”
Hứa Tuân nói: “Chỉ cần Quan gia cho phép Thẩm Hình Viện tiếp tục điều tra, thì không thể nào kết án nhanh như vậy.”
Trương Phỉ nói: “Nhưng ta cũng không có thói quen nhận thua trước, vậy phải làm sao đây?”
Hứa Tuân cười nói: “Được rồi, tin hay không tùy ngươi. Ta nói những điều này không phải vì sợ ngươi nuốt lời, mà là nhắc nhở ngươi, chuẩn bị sẵn sàng, Tư Mã Đại Học Sĩ không phải dễ đối phó.”
Trương Phỉ vẫn đầy tự tin nói: “Hắn chắc chắn sẽ thua.”
Hứa Tuân cảm thấy kỳ lạ, ai đã cho hắn sự tự tin này?
......
Mặc dù Vương An Thạch không tiếp tục tranh cãi với Tư Mã Quang trước mặt Tống Thần Tông, nhưng khi trở về Hàn Lâm Viện, ông lập tức công kích Tư Mã Quang, chỉ trích ông vì đã vì tự ái, vì sĩ diện, không muốn thừa nhận mình thua một người trẻ tuổi, mà bỏ qua các chứng cứ khách quan, và còn trích dẫn lời của Trương Phỉ, cho rằng ông không chuyên nghiệp, không biết cách thẩm án.
Tư Mã Quang cũng tức giận đáp trả ngay lập tức.
Vụ án này vốn là nguyên nhân gây chia rẽ triều đình, mọi người đều đứng về một phía vì vụ án này.
Những người phe cải cách bên cạnh Vương An Thạch cũng đứng ra chỉ trích Tư Mã Quang.
Nhưng khác với trước đây, lần này phe cải cách chiếm ưu thế tuyệt đối, vì phần lớn những người phe bảo thủ chọn im lặng hoặc biến mất.
Bầu không khí trong triều đình ngay lập tức trở nên căng thẳng.
“Quân Thực, vụ án này không thể tiếp tục thẩm tra, phải ngay lập tức kết thúc.”
Hình Bộ Lang trung Lưu Thuật tìm gặp Tư Mã Quang trong bí mật, với vẻ mặt đầy lo lắng nói.
Tư Mã Quang thắc mắc: “Tại sao?”
Lưu Thuật thở dài: “Bởi vì phần lớn mọi người trong triều hiện nay không muốn tiếp tục xử phạt nặng A Vân.”
Tư Mã Quang nhíu mày: “Điều này liên quan đến hiếu đạo sao?”
Lưu Thuật gật đầu.
Tư Mã Quang lập tức phản bác: “Ông nên biết đó chỉ là lời một phía của Trương Phỉ, không có chứng cứ xác thực chứng minh A Vân là vì bảo vệ hiếu đạo mà ra tay.”
Lưu Thuật nói: “Nhưng vấn đề không nằm ở đây, vì phần lớn người trong triều đều cho rằng A Vân thực sự là một cô gái hiếu thảo, và sau khi Trương Tam gây rối như vậy, nếu xử phạt nặng A Vân, thì sẽ khiến thiên hạ nghi ngờ về trung hiếu. Khi một người phải đối mặt với vấn đề trung hiếu, thì nên nhượng bộ, thỏa hiệp, trở thành người bất trung bất hiếu, ảnh hưởng xấu sẽ không thể lường trước được!
Vương Giới Phủ và những người khác cũng đang nắm lấy vấn đề này, trách móc chúng ta.
Nếu chúng ta còn tiếp tục tranh cãi, phần lớn mọi người sẽ chọn đứng về phía họ, và chúng ta đều biết, Vương Giới Phủ không tranh luận về trung hiếu, mà là về Tân Pháp, ông ta rõ ràng muốn lợi dụng vụ án này để thu hút thêm sự ủng hộ, nhằm phục vụ cho việc cải cách sau này.
Vì vậy, bằng mọi giá, vụ án này phải kết thúc, chúng ta cũng phải thể hiện sự hiểu biết về ý định ban đầu của A Vân.”
Tư Mã Quang nghe xong, như bị sét đánh.
Cảm xúc giận dữ, bực bội, rối ren, giằng co, đau khổ, tất cả hòa quyện trên gương mặt kiên nghị của ông.
Đến lúc này, ông mới nhận ra mình đã thất bại hoàn toàn.
Ông trước đây cũng đã rõ ràng về mánh khóe của Trương Phỉ, đó là lấy hiếu làm lá chắn, nhưng ông đã bỏ qua ý nghĩa chính trị của “hiếu đạo”.
Trung hiếu là nền tảng thống trị của Nho giáo.
Và tất cả nền tảng thống trị chính đó được gọi là đường lối chính trị.
Các sĩ đại phu triều Tống không muốn vì vụ án nhỏ này mà phá hoại ý nghĩa trung hiếu.
Trong hai ngày ở đây, nhiều sĩ đại phu đã về hưu lần lượt đến gặp, hy vọng họ có thể giảm nhẹ án cho A Vân, đưa ra một phán quyết có ý nghĩa sâu rộng cho xã hội.
Lần này, Vương An Thạch lại công kích, nội bộ phe bảo thủ không còn đoàn kết, mặc dù một số người vẫn ủng hộ Tư Mã Quang, nhưng cũng có một số đã đứng về phía Vương An Thạch trong vụ án này, tất nhiên, cũng có nhiều người chọn im lặng.
Nếu Tư Mã Quang còn tiếp tục tranh cãi, sẽ dẫn đến việc các quan viên phản đối phe cải cách mới bị buộc phải đứng chung với Vương An Thạch chỉ vì vụ án này.
Còn các thành viên cốt cán trong phe bảo thủ, yêu cầu chính của họ là phản đối Vương An Thạch cải cách, họ đã nhận ra mức độ nghiêm trọng của vấn đề, giờ đây tiếp tục điều tra chỉ là chọn cái nhỏ, mà mất cái lơn, và họ cũng hiểu rằng Vương An Thạch rất muốn họ tranh luận với ông ta, càng kéo dài càng tốt, tốt nhất là trực tiếp tuyên án về tội giết người.
Kéo dài thêm một ngày, có thể sẽ có thêm một người đứng về phía Vương An Thạch.
Cần phải ngay lập tức đưa ra phán quyết.
Nhiều người phe bảo thủ không chờ Tư Mã Quang đưa ra phán quyết đã đứng ra, tuyên bố rằng họ cũng ủng hộ việc phán quyết là A Vân đã phòng vệ quá mức, đồng thời cũng đưa ra lý do của riêng mình.
Ý nghĩa rất rõ ràng, chúng tôi không thua, chúng tôi cũng không công nhận phán quyết trước đó là sai, chỉ vì hiện nay có bằng chứng mới, và chúng tôi thừa nhận, chúng tôi sẵn lòng thu hồi phán quyết trước đó, điều này chính là thể hiện sự công bằng và chính trực của chúng tôi!
Tư Mã Quang thật sự cảm thấy bực bội, trong lòng rất ấm ức, ông cũng thừa nhận những điểm nghi vấn mà Trương Phỉ đưa ra, ông chỉ muốn điều tra một chút về những vấn đề chi tiết mà Trương Phỉ đã nói, chẳng lẽ điều đó cũng không được sao?
Câu trả lời là không được.
Bởi vì có một điều có thể chứng minh, đó là A Vân đúng là đã luôn chăm sóc cho mẫu thân bệnh nặng của mình, và thực sự đã từ chối sự giúp đỡ của thúc bá để giữ chữ hiếu, đủ để chứng minh cô là một người con hiếu thảo, do đó không ai muốn vì một cô gái nhỏ mà động chạm đến ranh giới đó.
Dù tính khí của Tư Mã Quang có mạnh mẽ đến đâu, ông cũng không dám mạo hiểm với những điều sai trái trước mắt, quan trọng hơn là điều này còn liên quan đến đấu tranh chính trị, ông chỉ có thể thỏa hiệp, chỉ sau hai ngày, ông đã đưa ra phán quyết cuối cùng.
Việc này kéo dài càng lâu, càng bất lợi cho ông.
A Vân bị kết tội phòng vệ quá mức.
Trong bản án, một mặt chỉ ra những điểm vi phạm của A Vân, nhưng mặt khác lại khen ngợi lòng hiếu thảo của A Vân đối với mẫu thân.
Điều này thực chất là để thông báo cho thiên hạ rằng trung hiếu là điều đáng được bảo vệ bằng cả tính mạng.
Điều này đã lập A Vân thành một hình mẫu, tất nhiên không thể đưa ra hình phạt quá nặng.
Tư Mã Quang cũng đã chấp nhận đề xuất của Hứa Tuân.
Đây đã là phòng vệ quá mức, tự nhiên không tồn tại tội ác tày trời, chắc chắn áp dụng việc tự thú giảm nhẹ tội, cộng thêm A Vân đã ở tù nhiều tháng, nhận được hình phạt thích đáng, quyết định thả A Vân.
Điều này chắc chắn không phải là một phán quyết theo luật pháp, mà là một phán quyết mang tính chính trị.
Nhưng đối với một nhị bút, điều này không quan trọng, miễn là anh ta thắng là được.
