Do chế độ ở cổ đại này không hoàn thiện, dẫn đến việc quan phủ thực sự rất cá nhân hóa, hình ảnh của quan phủ, cũng như phong cách làm việc và hiệu suất của quan lại trong phủ nha, phần lớn phụ thuộc vào người đứng đầu phủ nha đó.
Từ những sự việc vừa xảy ra, có thể xác định cơ bản rằng, người đứng đầu của phủ nha này chắc chắn là một quan viên nghiêm túc và chăm chỉ.
Nếu không, với hình ảnh và thái độ của Trương Phi, có lẽ ông ta còn chưa kịp lấy ra đơn cáo trạng, đã bị đuổi đi rồi, chứ chưa nói đến việc tên lính lại còn nhanh chóng tìm đến Lưu Hải để tiếp nhận đơn cáo trạng.
Cần biết rằng quan phủ hiện nay không phải phục vụ nhân dân, mà là phục vụ hoàng đế, đối với dân chúng chủ yếu là thống trị, đây là một khái niệm hoàn toàn khác.
Thực tế cũng đúng như vậy, Tri Phủ Đăng Châu Hứa Tuân từ trước đến nay luôn công bằng nghiêm minh, liêm khiết và chính trực, và rất chăm chỉ trong công việc. Ông trước đây đã làm việc tại Đại Lý Tự, là quan viên thuộc kinh thành, năm ngoái mới được cử đến Đăng Châu giữ chức Tri Phủ.
Vì Đường triều loạn lạc do các tiết độ sứ ở địa phương, nên Bắc Tống rất chú trọng đến việc thống trị địa phương.
Những chức vụ như tri huyện, tri phủ đều có nghĩa là "quản lý tạm thời", sau một năm thì phải trở về kinh thành nhận nhiệm vụ, cách sắp xếp này khiến cho địa phương không thể hình thành các mạng lưới quyền lực chằng chịt, đồng nghĩa với việc củng cố quyền lực trung ương.
Vừa mới phê duyệt lệnh thả Trương Tam, Hứa Tuân không hề cho mình một chút thời gian nghỉ ngơi, lúc này ông đang ngồi trước bàn, nghiêm túc xem xét lời khai trong vụ án A Vân.
Còn người đứng bên cạnh ông, chủ bạ Từ Nguyên, lại mang vẻ mặt đầy lo lắng.
Xét về vụ án, đây chỉ là một vụ án giết người rất đơn giản, A Vân từ khi gây án đến khi nhận tội chưa đầy một ngày, vì vậy huyện úy huyện Bồng Lai rất nhanh chóng đã kết thúc vụ án.
Nhưng đến nay vụ án đã kéo dài nhiều tháng.
Nguyên nhân là vì vụ án này liên quan đến nhân mạng, và bị xét xử tội ác tày trời, đứng thứ tư thuộc loại mười tội ác lớn, thường chỉ định nghĩa là giết người thân, giết chồng cũng tự nhiên nằm trong đó.
Theo luật, phải bị xử trảm, huyện Bồng Lai không có quyền phán quyết cuối cùng, vì theo pháp luật Đại Tống, vụ án này phải được giao cho Đại Lý Tự, Hình Bộ và Thẩm Hình Viện một lượt xem xét lại, mới có thể đưa ra phán quyết cuối cùng.
Đại Lý Tự và Hình Bộ khi xem xét vụ án này cũng không thấy có điểm nghi ngờ nào, liền phê duyệt ngay.
Nhưng khi vụ án này đến tay Hứa Tuân, ông lại cho rằng phán quyết này không công bằng.
Bởi vì một năm trước, mẹ của A Vân đã qua đời, tức là A Vân vẫn đang trong thời gian để tang, theo luật Đại Tống, trong thời gian để tang, không được hôn lễ.
Hứa Tuân vì lý do này đã đưa ra phản biện với Đại Lý Tự và Hình Bộ.
Lần đầu tiên, Đại Lý Tự không để ý đến, tiếp tục giữ nguyên phán quyết.
Dù có luật như vậy, nhưng trong dân gian vẫn có lễ pháp, trong dân gian, thời gian để tang chỉ nói không tổ chức hôn lễ, nhưng hứa hôn và nạp trưng (nhận sính lễ) thì vẫn có thể.
Theo luật, chỉ cần bên nhà trai đã nạp trưng, hai người đã thuộc về quan hệ vợ chồng.
Hứa Tuân lại một lần nữa đưa ra phản biện, lần này ông chỉ trích cả Đại Lý Tự và Hình Bộ, chúng ta là quan viên, nên tuân theo luật pháp, chứ không nên tuân theo những quy định không thành văn trong dân gian, luật pháp rõ ràng quy định như vậy, các ông là những người thực thi pháp luật, lại phải biết luật mà phạm luật.
Lần này, Đại Lý Tự và Hình Bộ cuối cùng đã từ bỏ tội ác tày trời, phán A Vân tội giết người gây thương tích, theo luật xử án giảo hình. (treo cổ)
Nhưng Hứa Tuân chỉ phê duyệt lệnh thả Trương Phi, nhưng không thông qua phán quyết cuối cùng của Đại Lý Tự, rõ ràng ông vẫn còn nghi ngờ về điều này.
Chủ bạ Từ Nguyên luôn đi theo ông cảm thấy Hứa Tuân có phần thái quá, liền khuyên nhủ: "Hiện nay Đại Lý Tự đã nhượng bộ một bước, Tri phủ đại nhân sao không biết dừng lại ở đây."
Hứa Tuân nghe vậy nhíu mày nói: "Phán quyết lần này của Đại Lý Tự tuy không đề cập đến tội ác tày trời, nhưng vẫn phán A Vân tội giết người gây thương tích, xử án giảo hình, điều này vẫn khiến người ta phải chết."
Từ Nguyên cảm thấy buồn cười, nói: "Nhưng tội danh này không có vấn đề gì, A Vân có ý định giết người, chỉ là chưa thành công, nên thuộc về tội giết người gây thương tích ."
Hứa Tuân cười hỏi: "Hồi đó ta cùng ngươi bàn về mười tội ác tày trời, ngươi đã nói như thế nào?"
Từ Nguyên trầm ngâm một lúc, nói: “Hạ quan lúc đó đã nói, mặc dù luật pháp không cho phép hôn lễ trong thời gian để tang, nhưng trong dân gian cũng có lễ chế để theo, chỉ là không tổ chức hôn lễ, nhưng không phản đối việc hứa hôn, nhận lễ vật. Vi gia đã nạp trưng, hai người này nên được coi là vợ chồng, vì vậy A Vân giết Vi A Đại, thuộc về tội giết chồng, là mười tội ác lớn.”
Hứa Tuân nói: “Đúng vậy! Lúc đó ngươi nói không thể miễn trừ mười tội ác, nhưng giờ Đại Lý Tự lại không nhắc đến mười tội ác, đây không phải là sự nhượng bộ của Đại Lý Tự, mà là Đại Lý Tự cũng biết phán quyết này không đủ thuyết phục, vì vậy mới thay đổi phán quyết thành tội giết người gây thương tích. Nói đi cũng phải nói lại, nếu lúc đó ta không kháng cáo, chẳng phải đã trở thành một vụ án oan.”
Từ Nguyên không nói nên lời, mười tội ác và tội giết người gây thương tích, rốt cuộc đều là chết, sự khác biệt chỉ nằm ở chỗ giết chồng thì bị xử án chém, còn giết người gây thương tích thì bị xử án treo cổ.
Khác biệt có lớn không?
Có oan ức không?
Hắn đoán rằng phía Đại Lý Tự chắc chắn cũng lười biếng không muốn tranh cãi với Hứa Tuân, dù sao tên này cũng là kẻ hay tái phạm vì vậy mới nhượng bộ một bước.
Hứa Tuân nhìn Từ Nguyên, thấy hắn vẫn không phục, liền nói một cách nghiêm túc: “Ngươi phải nhớ một điều, luật pháp có thể đưa người vào chỗ chết, cũng có thể cứu sống người. Tuy nhiên, một khi mạng người đã mất, thì không thể nào cứu vãn, vì vậy khi chúng ta xét án, nhất định phải tìm mọi cách để cho tội phạm có cơ hội sống, như vậy mới có thể tránh được oan sai.”
Từ Nguyên bất lực nhìn cấp trên, rõ ràng hắn không chấp nhận quan điểm của Hứa Tuân.
Đúng lúc này, một người chuyên giao đơn cáo trạng là Lưu Hải đột nhiên xuất hiện trước cửa.
“Bẩm đại nhân, vừa có người xông vào nha môn kiện cáo.”
Hắn dùng từ “xông” để mô tả, có thể thấy hắn rất không hài lòng với Trương Tam, vì xông vào nha môn đã là phạm pháp, có thể bị xử phạt bằng roi để cảnh cáo.
Nhưng Hứa Tuân lại cho rằng, đã xông vào nha môn kiện cáo thì chắc chắn không phải là vụ án nhỏ, lập tức hỏi: “Có đơn cáo trạng không?”
“Có. Nhưng.....!”
Lưu Hải có chút do dự.
Hứa Tuân lập tức hỏi: “Nhưng cái gì?”
Lưu Hải nói: “Nhưng... nhưng...!”
Hứa Tuân thấy hắn ấp úng, không kiên nhẫn nói: “Ngươi đưa đơn cáo trạng lên đây.”
“Vâng.”
Lưu Hải không dám nói nhiều, vội vàng đưa đơn cáo trạng lên.
Hứa Tuân nhận lấy, nhìn thấy một nửa, không khỏi lộ ra vẻ ngạc nhiên, hóa ra đây là kiện ta, trong lòng càng thêm tò mò, liền nhìn vào phần ký tên, lập tức ngạc nhiên nói: “Là hắn?”
Từ Nguyên thấy sắc mặt Hứa Tuân kỳ lạ, tò mò hỏi: “Là ai cáo trạng?”
Hứa Tuân khổ sở cười nói: “Chính là Trương Tam vừa mới được thả.”
“Trương Tam?”
Từ Nguyên ngạc nhiên nói: “Chẳng lẽ vụ án này còn có ẩn tình?”
Hứa Tuân cười nói: “Không phải vì vụ án này, không, mà có chút liên quan đến vụ án này.”
Từ Nguyên nghe không rõ lắm, lại hỏi: “Không biết hắn cáo trạng ai?”
Hứa Tuân vừa buồn cười vừa khổ sở nói: “Chính là bản quan.”
“......!”
Thật sự là hiếm có, Hứa Tuân có chút phấn khích, cả đời này chưa từng bị người khác cáo trạng.
Cảm giác mong đợi lập tức dâng trào.
Một lúc sau.......
Trương Phỉ bị áp giải lên công đường, không có “uy... vũ...” như mong đợi, cũng không có nha dịch xếp hàng cầm gậy.
Hứa Tuân thậm chí còn không mặc quan phục, chỉ mặc thường phục ngồi trên công đường, ngoài ra còn có chủ bạ Từ Nguyên, một người phụ trách ghi chép, cùng hai tên nha dịch lực lưỡng.
BANG!
“Dưới công đường có ai?”
Hứa Tuân một tay đập kinh đường mộc, quát lớn.
Dù không mặc quan phục nhưng khí thế không giảm chút nào.
Tuy nhiên, Trương Phỉ lại không hề khiêm nhường mà đáp: “Thảo dân Trương Tam bái kiến Tri phủ đại nhân.”
Hứa Tuân lập tức quát: “Ngươi thật to gan, Trương Tam, dám vu cáo bản quan.”
Trương Phỉ đáp: “Dân chúng Đăng Châu ai cũng biết, Tri châu đại nhân minh bạch, thanh liêm chính trực, thảo dân sao dám vu cáo đại nhân.”
Những lời hay lẽ phải này đều đã nói ra, vậy ngươi rốt cuộc muốn làm gì. Hứa Tuân thấy Trương Tam nhút nhát, nhất thời không biết phát tác thế nào, đành hỏi: “Vậy ngươi hãy nói xem bản quan đã làm thế nào để ức hiếp dân chúng, nếu có nửa câu giả dối, bản quan tuyệt đối sẽ không dễ dàng bỏ qua.”
Trương Phỉ lập tức hỏi: “Xin hỏi tri phủ đại nhân, hiện giờ có thể chứng minh rằng tiểu dân thực sự không liên quan đến vụ án A Vân, mà là người vô tội không?”
Hứa Tuân đáp: “Nếu không phải như vậy, thì sao ngươi có thể đứng ở đây? Về chuyện này, chúng ta đã điều tra rõ ràng, ngươi xác thực không liên quan đến vụ án này.”
Trương Phỉ nói: “Có nghĩa là tiểu dân đã ngồi tù ba tháng một cách vô lý.”
À, thì ra hắn đến vì chuyện này. Hứa Tuân sắc mặt lại có phần hòa hoãn, nói: “Thì cũng không thể trách bản quan, ai bảo ngươi ngày đó nói năng lộn xộn, ngay cả tên mình cũng không nói rõ, lại thêm nhân chứng tận mắt thấy ngươi và A Vân ôm ấp, chẳng lẽ bản quan không nên nghi ngờ sao?”
Trương Phỉ gật đầu: “Dựa vào trạng thái lúc đó của tiểu dân, tri phủ đại nhân nghi ngờ tiểu dân cũng là điều hợp lý, nhưng đó chỉ là sự nghi ngờ của đại nhân, lúc đó không có bất kỳ chứng cứ nào có thể chứng minh tiểu dân tham gia vụ án, và A Vân cũng không đề cập đến tiểu dân, dựa trên điều này, tiểu dân xác thực đã ngồi tù ba tháng một cách oan ức, không chỉ tinh thần và thể xác bị tra tấn, mà còn mất đi ba tháng sinh kế, tổn thất đó, đối với tiểu dân mà nói, là không thể đo đếm được.”
Chủ bộ Từ Nguyên cảm thấy thằng nhóc này có chút không sáng suốt, không vui nói: “Chúng ta cũng chỉ làm theo pháp luật, không có sai sót gì, mà ngươi cũng có trách nhiệm không nhỏ, không thể trách người khác.”
Thực ra, điều này liên quan đến một vấn đề tư tưởng pháp luật rất quan trọng, đó là giả định có tội và giả định vô tội. Sau một ngàn năm, pháp luật đều được xây dựng trên giả định vô tội, chỉ cần không có chứng cứ xác thực, thì chính là vô tội.
Nhưng hiện nay là giả định có tội, chỉ có một lý thuyết “nghi ngờ nhẹ tội”, tức là nếu có điểm nghi ngờ, thì phải xử lý nhẹ nhàng, chứ không phải mọi điểm nghi ngờ đều thuộc về bị cáo, vì vậy việc giam giữ Trương Phỉ là hoàn toàn hợp lý, bất kỳ quan viên nào không ngu ngốc cũng sẽ làm như vậy.
Bởi vì xét về thực tế, quan phủ cũng không có tài lực vật lực để hỗ trợ giả định vô tội.
Nếu không giam giữ, lỡ như nghi phạm bỏ trốn thì sao, Đại Tống lại không có hệ thống thiên nhãn, tìm ở đâu ra. (hệ thống thiên nhãn:camera )
Trương Phỉ gật đầu: “Chủ bạ nói rất đúng, nhưng giả sử tri phủ đại nhân cố ý muốn làm khó tiểu dân, muốn tiểu dân ngồi tù vài tháng, thì kết quả và quá trình có thay đổi gì không? Câu trả lời là không. Đại nhân tuy không có ý làm hại dân, nhưng tiểu dân lại phải chịu đựng khổ sở này, tiểu dân cho rằng điều này còn tệ hơn là có ý định, vì điều này không vi phạm pháp luật, không thể quản lý.”
Hứa Tuân nghe xong, nhíu mày, trên mặt không hề có vẻ tức giận, ngược lại bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc, vì hắn cảm thấy Trương Phỉ nói rất có lý, sự vô tình còn đáng sợ hơn cả có ý định.
Nếu có ý định hại người, triều đình có cơ chế trách nhiệm, dân cũng có thể khiếu nại, nhưng nếu là vô tình thì không thể quản lý, điều này thật đáng sợ!
Sau một lúc, Hứa Tuân đột nhiên hỏi: “Vậy theo ý ngươi, nên làm thế nào?”
Trương Phỉ nói: “Tiểu dân cho rằng ít nhất quan phủ nên bồi thường cho tiểu dân một khoản nhất định.”
Từ Nguyên lập tức nói: “Làm gì có chuyện đó, ngươi nghĩ quan phủ là nhà từ thiện sao?”
Trương Phỉ lắc đầu: “Quan phủ không phải là nhà từ thiện, nhưng đối với dân thường chúng ta mà nói, lại là nơi công bằng, tiểu dân vô cớ chịu ba tháng tù tội, tổn thất nặng nề, yêu cầu bồi thường là hợp lý.”
Hứa Tuân nghe vậy, trong mắt hiện lên một tia thất vọng, đây không phải là cách giải quyết vấn đề.
Nếu sau này gặp chuyện như vậy, lại nên xử lý thế nào, quan phủ rõ ràng là làm theo pháp luật, nhưng lại phải bồi thường hàng ngày, điều này không thể nào.
Từ Nguyên thì có chút tức giận, ngươi còn chưa xong sao, vừa định quát mắng thì Hứa Tuân đột nhiên nói: “Bản quan thực thi pháp luật công bằng, không có bất kỳ sai sót nào, vì vậy sẽ không bồi thường cho ngươi, nhưng về những gì ngươi gặp phải, bản quan cũng rất rõ, trong lòng ngươi có sự bất bình, cũng là điều bình thường, bản quan cũng sẽ không truy cứu tội danh cáo thư này.”
“Cảm ơn đại nhân đã khoan dung.” Trương Phỉ thật sự nhún nhường như nước thủy ngân, sạch sẽ gọn gàng.
Hứa Tuân thần tình một chút ngẩn ngơ, người vừa mới nói chắc chắn là Trương Tam, vậy mà lại nhanh chóng nhận thua như vậy.
Chưa kịp hồi phục tinh thần, Trương Phi đột nhiên chuyển hướng nói: “Ngoài ra, tiểu dân còn một việc muốn thỉnh cầu.”
Hỏi với vẻ tò mò: “Việc gì?”
Trương Phi nói: “Để cảm tạ ân cứu mạng của A Vân cô nương.”
Hứa Tuân hơi ngẩn ra, ngay lập tức phản ứng lại, nói: “Ngươi muốn ta giúp ngươi chuyển lời?”
Hắn đương nhiên biết A Vân đã cứu mạng Trương Tam.
Trương Phi lắc đầu nói: “Tiểu dân nào dám làm phiền tri phủ đại nhân, hơn nữa... hơn nữa ân cứu mạng này, sao có thể nói cảm tạ.”
Hứa Tuân hỏi: “Vậy ngươi định cảm tạ như thế nào?”
Trương Phi nói: “Tiểu dân cho rằng A Vân không nên bị kết tội giết người, mà nên bị kết tội gây thương tích.”
Hứa Nguyên nghe xong thì vô cùng kinh ngạc.
Đây rõ ràng là giết người, sao lại nói là gây thương tích chứ!
Không hiểu luật thì đừng có nói bừa!
Hứa Tuân lại hưng phấn, hỏi: “Ngươi nói vậy có ý gì?”
Trương Phi nói: “Tiểu dân trong quá trình bị thẩm vấn, biết rằng A Vân sau khi bị truy nã, đã lập tức nhận tội, không biết có đúng không?”
Hứa Tuân gật đầu nói: “Có việc này.”
Trương Phi nói: “Nếu tiểu dân không nhớ nhầm, vào thời kỳ của Chân Tông Hoàng đế, đã từng có tội nhân kêu oan, chỉ trích nha dịch dùng hình phạt nghiêm khắc để ép cung, dẫn đến oan sai, vì vậy Chân Tông Hoàng đế đã thu hồi quyền thẩm vấn tư pháp của nha dịch, chỉ còn lại thẩm vấn hình sự.”
Chuyên nghiệp vậy sao? Hứa Tuân không khỏi nhìn Trương Tam bằng con mắt khác, gật đầu nói: “Ngươi nói rất đúng, nha dịch không có quyền thẩm vấn tư pháp.”
Điều này thực ra cũng giống như thời hiện đại, cảnh sát hỏi cung thuộc về thẩm vấn hình sự, còn thẩm vấn của tòa án mới gọi là thẩm vấn tư pháp.
Trương Phi lập tức nói: “A Vân sau khi bị nha dịch truy nã, đã lập tức nhận tội, lúc đó còn chưa qua thẩm vấn tư pháp, chỉ là hỏi thông thường, cũng có thể coi là tự thú.”
Tự thú không nhất định phải là tự mình chạy đến nha môn nhận tội mới được coi là tự thú.
Ở Bắc Tống, chưa qua thẩm vấn tư pháp mà tự nguyện khai báo cũng có thể thuộc về tình tiết tự thú, đây cũng là khuyến khích mọi người tự thú, tránh lãng phí nhân lực và vật lực của quan phủ.
Hứa Tuân vuốt râu, nói: “Nói rất có lý.”
Trương Phi lập tức nói: “Và trong quy định về tự thú, còn có một điều, miễn trừ tội danh.”
Hứa Tuân và Hứa Nguyên đồng thời đọc: “Miễn trừ tội danh?”
Cả hai đều nhất thời không nghĩ ra, Hứa Nguyên muốn tìm sách để xem, nhưng cảm thấy điều này rất mất mặt, mình là một chủ bạ mà lại bị một tên tội phạm vừa ra tù chỉ điểm.
Nhưng Hứa Tuân không quan tâm nhiều như vậy, lập tức ra lệnh cho Lưu Hải lấy cuốn “Tống Hình Thống”, lật xem một hồi, quả nhiên có điều này.
Nhưng điều này không được liệt kê cụ thể, chỉ được bao gồm trong giải thích của quy định tự thú.
Vì vậy ngay cả chủ bạ Hứa Nguyên cũng nhất thời không nghĩ ra điều này.
Nguyên văn là: “Tội nhân giết người và gây thương tích mà tự thú, được miễn trừ tội danh gây ra, vẫn theo tội giết người bỏ tội gây thương tích.” Lại nói: “Giả sử có người vì trộm cắp mà giết người và gây thương tích, hoặc vô ý giết người và gây thương tích cho chủ tài sản mà tự thú, tội trộm cắp được miễn, tội giết người gây thương tích vẫn bị xử lý.”
Tỉ mỉ quá!
Rất tỉ mỉ!
Hứa Tuân càng nhìn Trương Tam bằng con mắt khác, gật đầu nói: “Đúng vậy, có điều này.”
Trương Phi nói: “Theo điều luật này, bất kỳ tội gây thương tích nào do trộm cắp mà có, và có tình tiết tự thú, đều được miễn tội trộm cắp, chỉ truy cứu tội gây thương tích.”
“Đúng vậy!”
Hứa Tuân gật đầu.
Miễn trừ tội ác thực ra rất đơn giản, ví dụ như, bạn vào nhà trộm cắp, vì bị phát hiện mà dẫn đến việc bạn làm tổn thương người khác, nhưng do mục đích ban đầu của bạn không phải là làm tổn thương, mà là trộm cắp, tức là do trộm cắp mà gây thương tích, thì trong trường hợp này, nếu bạn tự thú, luật pháp chỉ truy cứu tội gây thương tích của bạn, mà không truy cứu tội trộm cắp.
Đó chính là miễn trừ tội ác.
Nếu trộm cắp cộng với gây thương tích, thì sẽ bị xử án tử hình, nhưng nếu chỉ truy cứu tội gây thương tích, thì sẽ căn cứ vào tình hình gây thương tích mà định, nhưng thường sẽ không bị xử án tử hình.
Điều này rất hợp lý, nếu không lập pháp như vậy, thì sẽ dẫn đến việc, một khi xảy ra tình huống bị thương do trộm cắp, sẽ trực tiếp giết người diệt khẩu, dù sao cũng chết.
Nếu cho hắn một con đường sống, có thể tránh được việc làm tổn thương người vô tội, thậm chí giúp nạn nhân được cứu chữa kịp thời.
Trương Phỉ lập tức nói: “Theo luật lệ triều ta, tội trộm cắp và giết người nặng hơn tội giết người, vậy nên có thể suy luận rằng, điều luật này cũng áp dụng cho tội giết người, mà A Vân có tình tiết tự thú, tự nhiên cũng áp dụng điều luật này, và A Vân là gây thương tích cho người vì giết người, theo lý do miễn tội, tự nhiên được miễn tội giết người, chỉ phán A Vân tội gây thương tích.”
Câu văn gốc ở phần đầu, “Người phạm tội giết người và gây thương tích mà tự thú, được miễn tội mình gây ra, vẫn bị phạt vì tội gây thương tích.”
Đây là quy định.
Phần sau, lại nói rằng: “Nếu có người vì trộm cắp mà giết người và làm bị thương người, hoặc vô ý giết người hoặc làm bị thương chủ tài sản mà tự thú, tội trộm cắp được miễn, nhưng tội giết người và gây thương tích vẫn bị xử phạt.”
Đây là ví dụ giải thích.
Không phải nói miễn tội mình gây ra, chỉ áp dụng cho tội trộm cắp và giết người.
Suy luận của Trương Phỉ là đúng.
Nhưng Từ Nguyên lại nghe mà ngẩn người.
Cái này cũng được sao?
“Thật là vô lý!”
Từ Nguyên giận dữ nói: “Ngươi thật sự là nói bậy, ngươi vừa nói đến tội trộm cắp và gây thương tích, lý do có thể miễn tội mình gây ra, là vì tội trộm cắp nhẹ hơn tội giết người và gây thương tích, nên miễn tội trộm cắp, chỉ truy cứu tội giết người và gây thương tích. Nhưng đến chỗ ngươi, lại đảo lộn trắng đen, tội giết người nặng hơn tội gây thương tích, sao lại có lý do miễn tội giết người, chỉ truy cứu tội gây thương tích, nếu xét xử như vậy, thì thiên lý ở đâu.”
Trương Phỉ cười nói: “Vừa rồi các vị đại nhân không phải đã nói như vậy sao.”
Từ Nguyên thắc mắc: “Vừa rồi ta có nói gì đâu.”
Trương Phỉ nói: “Vừa rồi tiểu dân là động chi lấy tình, hiểu chi lấy lý, cho rằng mình vô tội chịu ba tháng lao ngục, cần một chút bồi thường, chẳng lẽ điều này không hợp lý, không hợp lẽ trời sao? Nhưng hai vị đại nhân lại khăng khăng khẳng định quan phủ chỉ làm theo pháp luật, vậy tiểu dân chỉ biết tự nhận xui xẻo, dù sao luật pháp là quy định như vậy.
Nhưng hiện nay tiểu dân dựa vào luật mà biện luận, một khi luật pháp quy định người tự thú được miễn tội mình gây ra, vậy A Vân vì giết người mà gây thương tích, tự nhiên có thể miễn tội giết người, nhưng chủ bạ lại dùng thiên lý để phản bác tiểu dân.
Vậy tiểu dân muốn hỏi, rốt cuộc là thiên lý ưu tiên hay pháp luật ưu tiên.”
Từ Nguyên nhất thời câm nín.
Hai việc này nhìn thì như không liên quan, nhưng qua lý lẽ quái gỡ của Trương Phỉ, lại trở thành một việc.
Hiện nay sự thật đã rõ, không ai có thể phủ nhận, Trương Phỉ thực sự đã ngồi tù oan ba tháng, hắn không có liên quan gì đến vụ án này, hắn cũng không quen biết A Vân, ngay cả theo lẽ trời cũng nên cho hắn một chút bồi thường.
Nhưng quan phủ cũng làm theo pháp luật, luật pháp quy định như vậy, không thể trách quan phủ.
Nhưng, không thể có tiêu chuẩn kép.
Thì ra trước đó hắn kiện bản quan, chỉ là để chuẩn bị cho vụ án này! Hứa Tuân bỗng hiểu ra, nhìn về phía Từ Nguyên đang ngượng ngùng bên cạnh, lên tiếng hỗ trợ: “Trộm cắp và giết người đều là tội danh, nhưng ‘ý định’ là tội gì? Nếu theo lời ngươi, trong lòng nghĩ đến việc ai đó phải chết, cũng là phạm tội, triều ta chưa có luật này.”
Miễn tội mình gây ra, chính là cho thẩm phán quyền quyết định xem có hai tội cùng tồn tại hay không.
Nhưng theo lời Trương Phỉ, lại phải tách ý định và giết người ra, ý nghĩ hoặc nói ý định giết người là một tội, hành động giết người lại là một tội khác.
Nhưng vấn đề là, ý nghĩ giết người không phải là tội, nhiều người la lên, ta sẽ giết ngươi, trong khoảnh khắc này, người đó chắc chắn có ý nghĩ giết người, nhưng điều này không thuộc về tội danh, chỉ thuộc về nói khoác.
Giết người là một tội danh, không phải hai tội danh.
Trộm cắp và giết người thì khác, trộm cắp và giết người vốn dĩ đã là hai tội danh.
Trương Phỉ bình tĩnh nói: “Lời của tri phủ đại nhân là sai, trong luật lệ triều đình có một điều khoản, đối với những kẻ cố gắng vào cung nhưng chưa vượt qua ngưỡng cửa, sẽ bị phạt tám mươi roi, đây là tội mưu phản. Hơn nữa, nếu hai người cấu kết, một người phạm tội, cả hai đều có tội, nhưng nếu một người chỉ có mưu mà không hành động, cũng bị xử lý như nhau, đây cũng là tội mưu phản. Từ đó có thể thấy, mưu phản, đương nhiên có thể bị luận tội.”
Những ví dụ như vậy thì quá nhiều, bạn có thể la hét về việc giết người, nhưng nếu bạn la hét về việc nổi loạn, thì bất kể bạn có hành động hay không, đó cũng là một con đường chết.
Từ Nguyên đã ngơ ngác.
Trước đây, thằng nhóc này nói năng không rõ ràng, sao sau khi ra tù lại trở nên ăn nói lưu loát như vậy.
Hứa Tuân suy nghĩ một lúc rồi đột nhiên mắng: “Ngươi là điêu dân, dám nói bậy bạ ở đây, nhưng vì ngươi là lần đầu phạm tội, ta sẽ không truy cứu nữa, còn về khoản bồi thường mà ngươi yêu cầu, ta cũng sẽ không đáp ứng, ta nói lại một lần nữa, ta chỉ làm theo pháp luật, không có oan ức gì cho ngươi, ngươi có thể lui về đi.”
“Tiểu dân xin cáo lui.”
Trương Phỉ lập tức cúi người chào, rồi quay người rời khỏi đại sảnh.
Rất dứt khoát!
Rất phong độ!
Từ Nguyên cảm thấy có chút không thể tin nổi, đột nhiên anh ta nhận ra, hóa ra mình mới là kẻ ngoài cuộc, anh ta ngay lập tức nói với Hứa Tuân: “Đại nhân, lời này tuyệt đối không thể chấp nhận được!”
Trương Phỉ đã đưa ra hai lựa chọn cho họ, hoặc là bồi thường, hoặc là miễn tội mưu sát cho A Vân.
Tất nhiên, họ có thể không chọn gì cả, hoặc chọn đánh cho Trương Phỉ một trận.
Nhưng Hứa Tuân lại nhấn mạnh không bồi thường cho Trương Phỉ, đồng thời cũng nhanh chóng thả Trương Phỉ, rõ ràng là ông ta muốn nhân cơ hội này để miễn tội mưu sát cho A Vân.
Hứa Tuân cười nói: “Nếu đã có người nêu ra nghi vấn, thì chúng ta phải vì bị cáo mà tranh thủ, xem Đại Lý Tự có thể tìm ra lời giải thích hợp lý, khiến người ta tin phục hay không.”
Mặc dù lời này nghe có vẻ khó chấp nhận, nhưng Trương Phỉ trình bày rất rõ ràng, là tranh luận theo pháp luật, về mặt logic thì không sai, không phải nói bừa, nếu trong luật có điều này, nếu ngươi muốn phủ nhận nó, thì phải đưa ra lý do hợp lý và chính đáng.
Nói rồi, Hứa Tuân nhìn ra ngoài cửa, cười nói: “Thằng nhóc này có chút dũng cảm.”
Trong lời nói của ông ta, tràn đầy sự tán thưởng.
Tuy nhiên, ông không biết rằng, không phải Trương Phỉ có dũng cảm, mà chính vì ông ta quá nổi tiếng trong lịch sử.
Và lý do ông ta nổi tiếng, chính là vụ án A Vân.
Vụ án này không chỉ liên quan đến cải cách nổi tiếng của Vương An Thạch, mà còn chứa đựng cuộc đấu tranh giữa hai tư tưởng pháp luật, trong nghiên cứu luật pháp sau này, có giá trị nghiên cứu rất lớn.
Trương Phỉ cũng đã nghiên cứu qua, rất rõ ràng về vụ án này.
Nếu là bất kỳ quan viên nào khác, ngay cả Bao Chửng, Trương Phỉ cũng không dám hành động liều lĩnh như vậy.
Điều này thật sự là đảo lộn trắng đen, lời nói mê hoặc quần chúng.
Chính vì Trương Phỉ biết Hứa Tuân trong lịch sử đã dùng “miễn tội gây ra” để giúp A Vân thoát án tử hình, nhưng cũng chính vì sự biện bạch này, đã khiến vụ án càng ngày càng lớn, cuối cùng kéo theo cả Tống Thần Tông, Vương An Thạch, Tư Mã Quang và những người khác, khiến vụ án này trở thành một kỳ án ngàn năm, thời gian kéo dài lên tới mười mấy hai mươi năm.
Chỉ có điều bây giờ Hứa Tuân vẫn chưa nghĩ đến điều này, Trương Phi chỉ đưa cho Hứa Tuân một cái gối mà ông ta sẽ có trong tương lai mà thôi.
Trương Phi dĩ nhiên là không sợ hãi, vì cáo trạng mà anh ta đưa ra chính là điều Hứa Tuân đang nghĩ, hai người không hẹn mà gặp, Hứa Tuân làm sao có thể trách móc anh ta, còn cảm ơn anh ta thì còn chưa đủ.
......
“Trương Tam! Trương Tam!”
Vừa rời khỏi phủ, chưa đi được bao xa, Trương Phi bỗng nghe có người gọi phía sau, quay đầu lại thì thấy một người hầu ăn mặc như gia nhân đang chạy về phía mình.
Người hầu đuổi kịp Trương Phi, lấy cái bọc trên vai xuống, đưa cho Trương Phi, miệng giải thích: “Đại nhân nhà tôi biết anh vừa ra tù, trên người không có tiền tiêu, nên đã sai tôi đến đây, tạm thời cho anh mượn một ít tiền và quần áo, khi nào tìm được người thân thì quay lại trả.”
Trương Phi đầu tiên là ngẩn ra, sau đó cười lên, cũng không hỏi nhà của anh ta là ai, liền nhận lấy cái bọc, chỉ cảm thấy cái bọc nặng trĩu, suýt chút nữa không giữ vững, nói: “Phiền cậu chuyển lời đến đại nhân, ngày sau Trương Tam nhất định sẽ báo đáp hậu hĩnh.”
Người hầu gật đầu, rồi quay người rời đi.
Nhìn cái bọc trong tay, khóe miệng Trương Phi nhếch lên, tự nói với mình: “Có vẻ như những gì sử sách ghi chép không sai, Hứa Tuân quả thật là chấp pháp như sơn, tình nghĩa như thủy!”
Nói đến đây, anh ta dừng lại một chút, nhíu mày nói: “Nhưng nếu thật sự lấy việc miễn trừ tội danh để giảm án tử hình cho A Vân, thì thật sự khó mà thuyết phục, mà cũng khó mà báo đáp ân cứu mạng này, ta nhất định phải cứu cô ấy ra.”
