Tôi sinh ra ở nông thôn, từ nhỏ đã lớn lên cùng ông nội, trong nhà có hai căn phòng, bố mẹ tôi ngủ một phòng, tôi và ông nội ngủ một phòng, tình trạng này kéo dài mãi cho tới khi tôi lên đại học.
Năm tôi học năm thứ tư, ông nội đột nhiên qua đời, không có dấu hiệu báo trước, ông mất lúc buổi tối mọi người đang ngủ, thời điểm tôi từ trường trở về, đã là ngày hôm sau, linh đường của ông nội đặt ở nhà chính, tất cả đều được sắp xếp ngay ngắn có trật tự.
Sau khi tôi về nhà, việc đầu tiên làm là đi nhìn mặt ông nội lần cuối, người lớn mở quan tài ra, ông nội im lặng nằm bên trong, sắc mặt tái nhợt, nhưng miệng lại hé mở, cứ như đang muốn nói gì đó.
Tôi hỏi bác cả, miệng của ông nội sao lại mở, có phải là có nguyện vọng chưa nói ra hay không?
Bác cả nghe tôi nói xong, trừng mắt quở mắng tôi, bảo tôi không được ăn nói lung tung.
Tôi không biết vì sao bác cả lại đột nhiên nổi giận, cũng không muốn ở trước mặt nhiều người thế này hỏi nhiều, thế là, đành im lặng không nói gì nữa.
Bác hai trở về muộn hơn tôi, thời điểm về đến nhà, đã là chín giờ tối, bác ấy làm cảnh sát ở địa phương khác, không dễ xin nghỉ phép. Sau khi trở về, cũng gặp mặt người chết lần cuối theo phong tục, tôi cũng đi nhìn cùng, phát hiện miệng ông nội vẫn há ra, không biết có phải là ảo giác hay không, tôi cứ có cảm giác, há to hơn lần trước.
Bác hai cũng chú ý tới điểm này, tôi nghe thấy bác hai khẽ thì thầm với bác cả, miệng của bố vì sao lại há ra như vậy? phải nghĩ biện pháp giúp bố khép lại.
Bác cả nhìn thoáng qua xung quanh, thấy không có người ngoài, mới nhỏ giọng nói:
- Đều đã thử, nhưng không ngậm lại được!
Bác hai suy nghĩ một chút, đi lấy một cái khăn nóng, đắp lên mặt ông nội, đây là muốn làm cho cơ thịt đông cứng nới lỏng ra, sau đó giúp ông nội khép miệng lại, khăn nóng đã đổi ba bốn cái, bác hai thử khép miệng ông nội, không ngờ, biện pháp này lại dùng được, miệng ông nội đã ngậm lại, nhưng bị lệch!
Khi còn sống, ông nội không bị méo miệng, lúc mất, vì sao lại biến thành méo miệng? chẳng lẽ, đúng là ông còn nguyện vọng gì chưa hoàn thành?
Người trong nhà nhìn thấy cảnh này, lại bắt đầu gào khóc nức nở.
Đợi một lúc sau, tất cả mọi người yên tĩnh lại, bác hai nói, đã đặt bạc vào miệng chưa?
( đây là phong tục ở địa phương tôi, người sau khi chết, đều phải đặt bạc vào trong miệng.)
Mẹ tôi nói đặt rồi, lúc ấy không tìm thấy bạc ông nội chuẩn bị sẵn lúc còn sống, nên mẹ tôi đã dùng một chiếc bông tai của mình, đặt vào trong miệng ông nội.
Bác cả và bác hai thay nhau gác đêm, chỉ có bố tôi vẫn quỳ gối trước linh đường, ai khuyên cũng không nghe.
Ông nội tổng cộng có ba người con trai, bố tôi nhỏ nhất, nhưng lại có cảm tình tốt nhất với ông nội, khi còn sống, ông nội không đi đâu hết, chỉ thích sống ở nhà tôi, công việc phụng dưỡng, toàn bộ là một mình bố tôi phụ trách, tất cả mọi người đều biết bố tôi và ông nội thân thiết với nhau, nên cũng không đi khuyên nhiều.
Ông nội nằm trong nhà chính năm ngày, ngày thứ sáu lên núi. ( đem chôn)
Trước lúc đó, cả nhà nghe theo chủ trì của thầy phong thủy, mở quan tài nhìn ông nội lần cuối, ngụ ý, tiễn ông một đoạn đường cuối cùng.
Đó là lúc năm giờ sáng, sau khi mở quan tài, tất cả mọi người đều hít một hơi lạnh!
Sắc mặt ông nội xanh mét, miệng còn há to hơn trước, biên độ này thậm chí đã vượt qua phạm vi một người bình thường có thể làm được, cằm đều sắp dính lên ngực.
Tất cả mọi người đều bị một màn trước mặt dọa đứng hình, cả thầy phong thủy cũng không ‘ý ới’ gì, ông ấy cũng nói chưa từng thấy qua chuyện như vậy, ngược lại, còn hỏi bác cả tôi, làm thế nào bây giờ?
Ba anh em bác cả bàn bạc một chút, quyết định giữ nguyên kế hoạch không thay đổi, khởi quan lên núi!
Những người khiêng quan tài ông nội đều là thanh niên trai tráng khỏe mạnh trong thôn, nhà ai có người thân qua đời, hầu như đều tìm bọn họ, bởi vì theo tập tục, quan tài một khi đã khởi quan, là không được đặt xuống giữa đường, phải một mạch đi lên núi, cho nên người nâng quan phải là người thật khỏe. ( ở chỗ chúng tôi không lưu hành hỏa táng, toàn bộ đều là thổ táng.)
Thầy phong thủy làm công việc cúng bái, bốn người khiêng quan tài chia nhau cầm búa gỗ, đóng một cái đinh đồng vào bốn góc quan tài, sau đó buộc chặt dây thừng, xuyên gậy gỗ vào, đặt lên vai, đợi hiệu lệnh của thầy phong thủy, ‘hương khói’ tiên sinh ở một bên, đã cầm sẵn bật lửa, chuẩn bị đốt pháo.
Thầy phong thủy cầm một thanh kiếm gỗ đào, chém mạnh một kiếm xuống pháp đàn, hô to:
- Khởi quan!
Hương khói tiên sinh lập tức châm pháo, sau một tiếng nổ ‘bùm bùm’, bốn người đàn ông vạm vỡ khiêng quan tài hét lớn một tiếng ‘khởi’, chỉ nghe thấy tiếng dây thừng ‘cọt kẹt’ vang lên, bốn người ngồi xổm, làm thế nào cũng không đứng dậy nổi.
Quan tài không nâng lên được!
Ba người bố tôi sắc mặt khó coi, tiền lì xì khiêng quan đều đã đưa, không ngờ bọn họ lại ‘ nhận công không bỏ sức’! nhưng lúc này, không phải lúc tức giận, bố tôi chỉ đành đi lấy thêm bốn cái phong bì, chuẩn bị đưa cho bốn người khiêng quan.
Nhưng ngàn vạn lần không ngờ tới là, bốn người lại nói không nhận, một người trong đó nói, ông nội là trưởng bối trong thôn, mọi người đều kính trọng, không ai lại không tôn trọng, không ra sức kiêng quan tài, quả thật là vì quan tài này quá nặng, cho dù chúng tôi có đưa thêm nhiều tiền, cũng không khiêng lên nổi.
Bố tôi bất đắc dĩ, đành phải đút bốn chiếc phong bì vào trong túi, nhưng sắc mặt lại vô cùng căng thẳng.
Cũng may đội ngũ đến đưa linh cữu đi có năm người, vẫn còn một tên thanh niên trẻ tuổi khỏe mạnh, nghe nói quan tài không nâng lên được, liền chủ động đến hỗ trợ. Vì thế lại nhiều thêm một sợi dây thừng, bỏ thêm một cái gậy, làm theo trình tự một lần nữa.
Sau khi tiếng pháo dứt, quan tài vẫn không thể khiêng lên như cũ.
Lần này, mọi người đều nóng nảy, trong đám người đã xuất hiện vài tiếng nói dị nghị, đều nói nhất định trong lòng ông nội tôi còn tâm nguyện không buông xuống được.
Bố tôi lo lắng người trong thôn lại nói linh tinh, vì thế gọi bác cả tìm thêm một cái gậy, hai anh em bọn họ tự mình khiêng quan!
Tám người, thế nhưng cả tám người vẫn không nâng lên được.
- Hồn về đè quan!
Tôi nghe thấy thầy phong thủy kinh hô một tiếng, lúc trước ông ta cũng tưởng người nâng quan tài không dồn hết sức, nhưng hiện tại, sắc mặt ông ta đã thay đổi, tôi thấy ông ta chạy nhanh tới gọi ba anh em bố tôi lại, hỏi ông nội khi còn sống có phải có tâm nguyện gì chưa hoàn thành hay không.
Ba người bố tôi đều nói không có, bình thường hầu hạ ăn ngon uống no, không có tâm nguyện gì chưa hoàn thành.
Ba anh em bố tôi suy nghĩ một lúc lâu, còn liên tục trò chuyện với quan tài, nhưng sáu người khiêng quan tài vẫn không tài nào nâng lên nổi, cuối cùng, bố tôi trực tiếp quỳ gối xuống trước quan tài, vừa dập đầu vừa nói:
- Bố, nếu còn có tâm nguyện gì, buổi tối bố báo mộng cho con, bố cứ không chịu đi như vậy, chúng con cũng sống không yên ổn!
Bác cả bác hai tôi đều quỳ xuống dập đầu, cả đám con cháu anh chị em họ hàng chúng tôi đều nhao nhao quỳ xuống, đột nhiên, tiếng khóc vang vọng một mảnh trời.
Nói ra cũng lạ, vừa quỳ xuống, quan tài lúc trước tám người không khiêng nổi, lúc này chỉ có sáu người, nhưng lại khiêng được lên!
Bố tôi lo lắng sự tình có biến, vội vàng hô hào mọi người lên núi.
Dọc đường đi, tôi thấy bố tôi đến thở mạnh cũng không dám, nhìn chằm chằm quan tài ông nội, sợ ông cụ lại không vui đổi ý không đi nữa.
Cũng may, quan tài thuận lợi chôn xuống đất, giữa lúc đó không xảy ra sự cố gì.
Lúc đắp mộ, người trong gia đình yêu cầu đời thứ ba chúng tôi về trước, không được ở lại nơi này, nghe nói đây cũng là tập tục.
Tôi cùng đám anh họ quay về nhà, nhìn thấy linh đường vẫn chưa gỡ, nhưng ông nội lại vĩnh viễn rời xa chúng tôi, trong lòng rất khó chịu, sống mũi cay cay, nước mắt kiềm không được trào ra ngoài.
Mẹ tôi thấy tôi khóc, lập tức kéo tôi sang một bên, nghiêm khắc răn dạy tôi, ngày đầu tiên đưa tang không được khóc!
Tôi không biết vì sao, nhưng vẫn cố kiềm nén, sau đó mẹ tôi lại nói, nếu ngày đầu tiên đưa tang cứ khóc lóc, người chết sẽ không nỡ rời đi, đương nhiên, đây là chuyện sau này nói tiếp.
Vào lúc ban đêm, tôi ngủ trong căn phòng lúc trước ngủ chung với ông nội, tôi cứ có cảm giác ông nội vẫn đang ở bên cạnh tôi, còn nhớ hồi mùa hè, ông nội cầm cái quạt, quạt mát cho tôi, nhưng từ giờ trở đi, sẽ không còn được như vậy nữa, nước mắt của tôi lại không nhịn được chảy xuống, nhưng nghĩ tới lời mẹ nói, tôi lại nhịn, ngộ nhỡ ông nội luyến tiếc, không rời đi thì phải làm sao đây?
Trong lúc mơ mơ màng màng, tôi thấy ông nội đi đến, vẫn nằm bên cạnh tôi, nghiêng mình, cánh tay đưa lên một chút, hình như đang quạt cho tôi, chỉ là trong tay ông nội căn bản không cầm quạt, tôi dụi dụi mắt, cẩn thận nhìn ông nội, phát hiện ông há to miệng, sắc mặt trắng nhợt, trên người vẫn mặc bộ áo liệm lúc hạ táng!
Sau đó, tôi nhìn thấy rõ miệng của ông nội giật giật.
- Á!!!!
Tôi sợ tới mức hét toáng lên, mở to mắt, may quá, chỉ là một giấc mơ.
Nhìn ra ngoài cửa sổ, trời vẫn chưa sáng, có lẽ mới hừng đông, tôi thò tay muốn với lấy cái điện thoại di động để xem thời gian, nhưng, tay tôi lại đụng phải một gương mặt lạnh như băng, tôi từ từ quay đầu nhìn, mượn ánh trăng lờ mờ, chiếu rọi qua khung cửa sổ, tôi nhìn thấy gương mặt xanh mét há to miệng của ông nội, mà tay tôi, đang đặt trong miệng của ông…..
