Chương 147
Thủ Pháp Giết Người Giảo Hoạt
Trở lại nha môn, Mạnh Thiên Sở dẫn Mộ Dung Huýnh Tuyết đến liệm phòng tiến hành giải phẩu kiểm tra lần nữa. Ngoại thương của nạn nhân không phải là vết thương trí mệnh, còn dịch dạ dày lại không có độc, cho thấy không phải uống thuốc độc mà chết, lại không có triệu chứng bệnh tật rõ ràng, do đó không phải là bệnh mà chết.
Vậy Đàm thị rốt cuộc vì sao mà chết đây?
Mạnh Thiên Sở ngồi ở ghế bên cạnh thi thể, ánh mắt nhìn thẳng chằm chằm vào thi thể này, nhìn vào tư thế co giật giãy chết khủng bố cao độ đó của thi thể. Nguyên nhân xuất hiện sự co giật giãy chết này rất nhiều, nhưng đại bộ phận điều liên quan đến trúng độc, chẳng lẽ là trúng độc gì hay sao?
Trúng độc? Bài trừ khả trúng độc theo đường tiêu hóa, thì khả năng tiêm chích độc dược dưới da là không thể. Cổ đại không có ống tiêm hay là những cây châm có lổ để tiêm vào.
Loại độc chất dạng khí? Hay là độc chết hấp thu qua da? Đều không có vẻ. Hắn tử tế kiểm tra qua da và cơ quan hô hấp, đều không có hiện tượng trúng động.
Vậy còn con đường nào có thể dẫn tới hiện tượng trúng độc đây?
Huyết dịch! Mạnh Thiên Sở lập tức rúng động cả người: thông qua sự tuần hoàn của huyết dịch! Sản phụ Ngô Tiểu Muội bị vỡ tử cung, nước ối thông qua huyết dịch tuần hoàn đã tiến vào phổi, dẫn tới bị ngạt, trở thành nguyên nhân tử vong trọng yếu.
Phần đầu của Đàm thị có ngoại thương! Trên băng có thuốc dạng phấn.
Mạnh Thiên Sở nhảy cẫng lên. Hắn vội cầm lấy băng trên thi thể tra xét thử, cuối cùng dùng ngón tay quẹt chút phấn đưa lên miệng nếm thử, lập tức nhíu mày phun đi, cầm một ly nước lên súc miệng. Tuy vậy, hắn vẫn nhăn mặt nhíu mày y như cũ, chỉ có điều ánh mắt thì sáng bừng lên.
Hắn chạy ra khỏi liệm phòng, lệnh cho Vương bộ đầu lức tức cho người đến chợ mua hai con ếch về.
Vương bộ đầu không hiểu giờ này sư gia cần ếch để làm cái gì, nhưng không dám hỏi nhiều, vội đích thân chạy khỏi nha môn, nhanh chóng mua về hai con ếch còn sống khỏe chòi đạp tưng bừng.
Lúc này Mạnh Thiên Sở đã dùng số bột phấn còn lưu lại khá nhiều trên vải băng dùng nước muối sinh lý chế thành dung dịch trung tính. Hắn dùng ống bơm tiêm dung dịch đó vào tuyến dịch lim pha (hạch bạch huyết) của một con ếch. Chẳng mấy chốc, con ếch xuất hiện hiện tượng căng cứng và co giật tứ chi theo thời gian ngắt quảng. Mình ếch và hai đùi căng phồng, hai chi trước ôm cứng lại, chờ hiện tượng cương cứng từ từ giãn ra, Mạnh Thiên Sở vỗ tay phía trên con ếch, nó lập tức co giật cương cứng toàn thân như lúc nãy lần nữa.
Mạnh Thiên Sở gật gật đầu, lại chạy ra khỏi liệm phòng, đến đại đường của nha môn. Mộ Dung Huýnh Tuyết cũng không biết hắn muốn làm cái gì, cũng theo sau.
Mạnh Thiên Sở đứng ở bên cạnh các hình cụ ở đại đường, sờ cằm suy nghĩ một hồi, rồi cuối cùng lấy cái kẹp tay xuống. Hắn quan sát trước sau trên dưới một hồi, lần trước khi dùng hình tra tấn Tào thị đã sử dụng qua kẹp tay này, trên đó còn dính lại máu.
Mạnh Thiên Sở nhờ Mộ Dung Húynh Tuyết đị lấy một ly nước trắng, sau đó dùng ngón tay chấm nước bôi lên kẹp tay, sau đó đưa lên lưỡi nếm thử, rồi lập tức nhổ ra ngay, dùng nước sạch súc miệng.
"Sao vậy? Sư gia." Mộ Dung Huýnh Tuyết hiếu kỳ hỏi.
Mạnh Thiên Sở không trả lời, cầm cái kẹp trở về liệm phòng. Mộ Dung Huýnh Tuyết như đi giữa sương mù, bám sát phía sau.
Mạnh Thiên Sở dùng nước muối sinh lý rửa máu dính trên kẹp, sau đó dùng bơm tiêm vào hạch bạch huyết của con ếch còn lại. Chẳng mấy chốc sau, con ếch này cũng xuất hiện hiện tượng co giật cương cứng người.
"Được rồi, hiện giờ đã rõ rồi." Mạnh Thiên Sở cười nói.
Mộ Dung Huýnh Tuyết hỏi: "Sư gia biết rõ gì vậy?"
"Biết rõ Đàm thị và bà đỡ Tào thị trước đó vì sao mà chết."
"Bà đỡ Tào thị? Không phải là bị Thúy Liên hạ độc tỳ sương mà chết hay sao?"
"Không phải, triệu chứng khi chết của Tào thị hoàn toàn khác với hiện tượng trúng độc tỳ sương. Bà ta bị người ta hạ độc vào trong kẹp mà chết đấy!"
"A? Làm sao mà hạ độc được?" Mộ Dung Huýnh Tuyết rất kinh ngạc.
"Rất đơn giản, đem độc dịch bôi lên giáp côn của kẹp, khi dùng hình với Tào thị thì các mấu trên giáp côn sẽ kẹp đứt tay Tào thị, độc bôi trên đó sẽ qua vết thương thấm vào trong người Tào thị, thông qua sự lưu động của huyết dịch mà gây trúng độc." Mạnh Thiên Sở bước đến cạnh thi thể, cầm cái khăn băng lên nói tiếp: 'Đàm thị cũng chết như vậy, hung thủ suy luận Đàm thị có khả năng là dùng thuốc cầm máu ở nhà, nên bỏ thêm loại độc phấn này vào. Đàm thị lấy dược phấn cầm máu đã bị hạ độc để băng bó cầm máu vết thương, độc phấn tiến vào vết thương theo đường máu lan đi gây trúng độc tử vong."
Mộ Dung Húynh Tuyết càng kinh ngạc hơn: "Sư gia, ngài làm sao mà biết được vậy?"
"Con ếch cho ta biết."
"Hả?"
"Cô vừa rồi thấy ta dùng hai con ếch làm thật nghiệm rồi đó. Bà đỡ Tào thị và vợ của Ngô Lai là Đàm thị có triệu chứng tử vong do trúng độc giống nhau, khiến ta kết hợp hai án này lại tập trung suy xét. Trên vải băng đầu của Đàm thị có bột phấn lưu lại khiến ta chú ý. Ta đã làm gan thử bột này, phát giác vị của nó đắng vô cùng, khiến ta nghĩ tới một loại trung dược có độc tính rất mạnh."
"Loại trung dược gì?"
"Mã tiền tử! (*) Loại trung dược này có vị rất đáng, hơn nữa là chất kịch độc. Nếu cho tiếp xúc thông qua đường máu thì chỉ cần một lượng nhỏ là đủ gây trúng độc chết người (Nói chính xác hơn thì thông qua phương thức tiêm dưới da, chỉ cần 0. 5 mg là đủ gây tử vong. Nếu dùng thông qua đường miệng thì cần lượng lớn hơn. Người ta dùng làm thuốc chỉ bằng một lượng rất nhỏ.) Triệu chứng trúng độc Mã tiền bao gồm xuất hiện sự co cứng toàn thân, dẫn tới hệ hô hấp bị tê liệt gây tử vong do ngạt thở. Do đó sẽ xuất hiện triệu chứng ngạt thở rất rõ ràng. Tào thị và Đàm thị có triệu chứng tử vong phù hợp với nhau như vậy, ta đã dùng ếch để thử nghiệm độc tính, ấn chứng suy luận của ta: trên kẹp tay và trên khăn băng đều có thuốc cực độc. Thuốc đó có chứa Mã tiền!"
"Vậy à, vừa rồi ngài dùng ếch làm thí nghiệm đấy à?" Mộ Dung Huýnh Tuyết lúc này mới cảm thấy hơi ngượng. Vừa rồi nàng nhìn thấy bộ dạng khủng bố của con ếch, không hiểu vì sao Mạnh Thiên Sở lại đày đọa chúng như vậy. Hiện giờ thì nàng biết rồi, mọi thứ kỳ lạ mà Mạnh Thiên Sở làm chính là thí nghiệm một loại độc vật.
Mạnh Thiên Sở cười cười: "Ta không có dụng cụ kiểm tra độc vật, chỉ đành dùng ếch mà thực nghiệm thôi. Đó chỉ là biện pháp khi không còn biện pháp nào."
Mộ Dung Huýnh Tuyết hỏi: "Vậy ngài tra ra ai là chân hung chưa?"
"Kẻ bị hiềm nghi phạm tội lớn nhất chính là Ngô lai!" Mạnh Thiên Sở khẳng định. "Ngô Lai là một kẻ vô cùng thông minh. Hắc hạ độc giết chết Tào thị với phương thức vô cùng xảo diệu, dường như là qua mắt được ta. Nhưng mà, có lúc thông minh quá hóa ra dại. Hắn lần thứ hai gây ra tội ác giết chết vợ mình nhân vì chơi trò láu cá đã dẫn đến sự chú ý của ta."
"Chơi trò láu cá?"
"Đúng vậy, đêm nương tử của hắn tử vong, hắn không ngờ chạy đến Tây Tử tửu lâu của ta giả vờ gây chuyện, bị người trong quán nhốt trong phòng củi. Điều này quá xảo diệu, nên tạo sự chú ý của ta, làm cho ta có ấn tượng là hắn cố ý tạo chứng cứ không có mặt tại hịen trường. Ta kiểm tra qua hiện trường án mạng, trong phòng không có dấu vết người ngoài thâm nhập vào, cũng không có dấu vết đánh đấu. Và có thể hạ độc vào thuốc trị thương của vợ Đàm thị của hắn sử dụng, thì phải là người cực kỳ thân cận. Hạ độc trên kẹp tay cũng là hắn làm, hắc hắc, Ngô Lai đánh giá quá thấp năng lực của ta rồi."
Mộ Dung Huýnh Tuyết ngẫm nghĩ, hỏi: 'Vậy hắn sao lại hạ độc lên kẹp tay được chứ?"
"Cô quên rồi à? Sáng ngày thăng đường thẩm vấn Tào thị, Ngô Lai tập trung cả trăm thôn dân đến nha môn thỉnh nguyện. Nhân vì trời mưa lớn, tất cả họ đều vào đại đường trú mưa..."
"Tôi biết rồi, hắn là nhân lúc loạn lên hết này tiến vào bôi độc dược lên kẹp tay. Cái kẹp tay đó đặt trên giá hình cụ trong đại đường, lúc đó loạn như vậy rất dễ đác thủ."
"Không sai! Hắn biết kẹp tay chỉ dùng cho nữ phạm nhân, rất có khả năng là sẽ dùng để tra tấn Tào thị, do đó hắn bôi độc lên đó. Chiêu này rất thông minh. Chỉ có điều chiêu hạ động vào thuốc trị thương là quá ngốc, phạm vi hẹp như vậy rất dễ gây sự hoài nghi lên người hắn. Hơn nữa hắn còn cố ý thông minh chạy tới quán của ta chết tạo chứng cứ không ở hiện trường."
"Vậy hắn làm sao biết đêm đó Tào thị sẽ thụ thương ở đầu? Hắn biết coi bói à?"
"Không cần đoán mệnh coi bói gì, chỉ cần tìm một kẻ trợ giúp, dùng đá ném bể đầu vợ hắn cho chảy máu là được. Đương nhiên không thể đánh quá nặng, những vết thương nhỏ thôi, tóe máu là được. Đêm khuya như vậy xem ra vợ hắn không thể đi tìm lang trung, mà ở nhà tự đắp thuốc. Như vậy thì vừa khéo rơi vào cái bẫy của hắn."
"Giảo hoạt quá! Chúng ta mau đi tìm hắn thôi!"
"Ừ, trước hết phải đến nhà hắn tiến hành kiểm nghiệm đã. Ta vốn hoài nghi Ngô Lai làm trò quỷ, cho nên trên đường về đã an bài Vương bộ đầu phái người theo dõi. Nhưng mà, chúng ta tạm thời còn chưa thể bắt hắn."
"Vì sao?"
"Hắn còn có một đồng lỏa chưa lộ diện. Tìm được tên đồng bọn này rồi thì có thể thu lưới bắt hết! Con hồ li giảo hoạt đến thế nào cũng không thể thoát khỏi bàn tay của người thợ săn được!"
Mạnh Thiên Sở bước tới cửa, hỏi Vương bộ đầu về tình huống theo dõi Ngô Lai. Vương bộ đầu nói căn cứ báo cáo của huynh đệ bộ khoái phái đi theo dõi, thì Ngô Lai nhất mực ở lại nhà của Hoàng Thất, chưa hề đi đâu.
Mạnh Thiên Sở lại lệnh cho Vương bộ đầu đến nhà Ngô Lai, mang hết số thuốc cầm máu về.
Mạnh Thiên Sở dẫn theo Mộ Dung Huýnh Tuyết đến đại lao của nha môn tra hỏi tiểu thiếp Thúy Liên của Hác Thiên Bảo.
Thúy Liên chưa bị thăng đường định tội. Thái tri huyện chờ Mạnh Thiên Sở xong xuôi công việc rảnh rỗi mới hỏi ý kiến xử lý, sau đó mới hỏi tội định hình phạt.
Cấm tốt mang bàn ghế cho Mạnh Thiên Sở, dâng trà thơm lên.
Mạnh Thiên Sở hỏi Thúy Liên: "Hôm nay đề thẩm cô là muốn hỏi cô chuyện liên quan đến Ngô Lai."
"Ngô Lai?" Thúy Liên lộ nụ cười lạnh khinh bỉ: "Hắn có gì đâu mà đáng nói, là cái thứ bại hoại ấy mà."
"Xem ra cô đối với hắn rất hiểu!"
"Không nhìều, nhưng cũng đủ rồi."
"Vậy à, Ngô Lai chỉ là đệ đệ của vợ nguyên phối Ngô Tiểu Muội của Hác Thiên Bảo. Theo lý thì các người không có liên hệ gì, cô sao lại có hứng thứ đối với hắn vậy?"
"Không phải là ta có hứng thú đối với hắn, mà là hắn có hứng thú đối với tiền tài của Hác gia chúng tôi."
"Cái này thì ta không hiểu rồi, tiền tài của Hác gia dù hắn có hứng thú thì đã làm sao? Dù gì đi nữa thì không đến lượt của hắn a."
"Không đến lượt, cho nên mới làm những chuyện trộm gà bắt chó."
Mạnh Thiên Sở tự thân rót cho ả một chung trà, đưa qua vòng rào.
Thúy Liên tiếp lấy uống cạn, trả lại ly, nhìn gương mặt anh tuấn của Mạnh Thiên Sở, thở dài: "Ngài thật là tốt, rất tiếc ta không có phước được theo ngài."
Mạnh Thiên Sở cười cười, không tiếp lời ả. Hắn quay trở lại chủ đề vừa rồi, hỏi: "Cô có thể nói chuyện Ngô Lai trộm chó bắt gà là như thế nào không?" Dừng lại một chút, hắn nói tiếp: "Chuyện này đối với ta rất quan trọng.
"Sao hả? Ngô Lai phạm án à?"
"Có hiềm nghi, nhưng còn chưa dám khẳng định, do đó mới cần cô trợ giúp."
"Hi hi, đường đường là hình danh sư gia mà tìm sự giúp đỡ ở một tiểu nữ tử như tôi. Tôi có cái gì hay nào?"
"Cô muốn được cái gì?"
Thần tình của Thúy Liên ảm đạm: "Tôi còn nghĩ còn muốn được cái gì nữa chứ. Tôi biết mình là tiểu thiếp mà cố ý mưu hại nguyên phối phu nhân là sẽ bị lăng trì xử tử. Huống chi tôi còn mưu sát Tào thị, Tiểu Hồng. Tôi đang chờ thiên đao vạn quả, còn có điều mong đợi gì nữa chứ."
Mạnh Thiên Sở cho cấm tốt lui hết ra ngoài, bản thân thì ngồi xuống cạnh vòng rào, bảo Thúy Liên đưa tai qua, khẽ bảo: "Nói thật cho cô biết, ta hoài nghi trừ cô ra còn có người khác muốn mua chuộc bà đỡ Tào thị mưu sát Ngô Tiểu Muội. Nếu như cô có thể giúp ta tìm ra người này. Ta sẽ nhắm một mắt mở một mắt đối với chuyện cô mua chuộc Tào thị mưu sát Ngô Tiểu Muội, chỉ định cô tội mưu sát Tào thị và người hầu Tiểu Hồng. Nếu là như vậy, cho dù cô bị định tử tội, cũng không đến nổi bị lăng trì."
"Lời này là thật?" Thúy Liên hai mắt phóng quang, vui mừng vô cùng, thanh âm hơi run run. Dù gì thì bị ngàn đao xẻo thịt trước mặt mọi người, chịu cái chết thảm khốc và từ từ đến ấy khiến người ta chỉ nghĩ thôi mà đã lạnh run rồi. Đối với ả mà nói, khỏi bị hành hình như thế là mừng lắm rồi.
"Đương nhiên là thật. Ta có thể thề!" Mạnh Thiên Sở khẳng định.
Đây là quyết định mà hắn suy nghĩ kỹ mới đưa ra. Làm như vậy là có vài nguyên nhân: Thứ nhất, Thúy Liên mưu sát Tào thị, Tiểu Hồng, đánh bị thương Trấn quản gia và Tiểu Hạnh toan tính giết họ, tội đã đáng chết. Một mạng người thì chém đầu, xiết cổ đều là chết, cần chi phải dùng hình phạt lăng trì tàn khốc chứ. Thứ hai, ẩn giấu chuyện Thúy Liên mua chuộc Tào thị mưu sát Ngô Tiểu Muội có thể để tiền lại cho người chồng bệnh nằm liệt giường của Tào thị. Tào thị có tội, nhưng chồng bà ta vô tội. Thứ ba, dùng cái này làm điều kiện để trao đổi có được manh mối phá án, bắt được chân hung đằng sau vụ án, đó là một cái giá rất đáng.
Thúy Liên nghe Mạnh Thiên Sở nói như vậy, vội chụp lấy tay hắn đang giữ vòng rào, run giọng nói: 'Sư gia, ngài... ngài đối với nô gia thật tốt! Nô gia nguyện ý... nguyện ý vì ngài làm bất cứ sự tình gì..."
Mạnh Thiên Sở họ khan một tiếng, vội rút tay lại: "Ta làm như vậy là có điều kiện. Cô cần phải cho ta biết các tin tức có giá trị liên quan đến Ngô Lai, nếu không ta không thể giúp gì được cho cô đâu. Đương nhiên, những gì cô nói phải là sự thật. Nếu như ta phát hiện cô vì để tin tức có giá trị mà cố ý bày đặt bày điểu đưa ra những lời mà người khác muốn nghe, ta cũng sẽ không thể giúp cô, minh bạch chưa?"
"Vâng, nô gia minh bạch." Thúy Liên gật gật đầu, vuốt nhẹ đầu tóc, nói: "Sư gia, ngài biết Ngô Lai dùng tiền của Hác gia chúng tôi làm gì không? Lão gia quanh năm ở ngoài, tự nhiên không biết chuyện này. Tôi nhất trực là thiếp thân nha hoàn của đại phu nhân, cho nên tôi không thể không biết a."
"Hắn là một kẻ bên ngoại, sao có thể dùng được tiền của Hác gia chứ?"
"Lợi dung đại phu nhân tỷ tỷ của hắn a. Ngô Lai làm cái gì cũng không được, duy nhất được chính là mồm mép, dùng lời ngon tiếng ngọt có nghĩ cũng không ngờ, đâu ra đó đường hoàng, người không hiểu ắt sẽ bị hắn lừa hết. Hắn dùng mồm mép lừa tỷ tỷ hắn đủ mọi chuyện, xoay tỷ tỷ như chong chóng, và đại phu nhân đối với tên đệ đệ này yêu thương chiều chuộng vô cùng, trước giờ hễ cầu cái gì là đáp ứng cái đó. Hắn nói cần tiền đi buôn gấm, tỷ tỷ hắn liền lén lấy một món tiền lớn của Hác gia cấp cho hắn, kết quả là hắn đem toàn bộ đi uống rượu hoa. Hắn nói muốn buôn muối, tỷ tỷ hắn lại dùng rất nhiều tiền cho hắn, kết quả toàn là đem nướng vào sòng bạc. Hắn lấy tiền lấy đến nghiện, nhưng mà, Ngô Tiểu Muội tự dùng số tiền lớn của Hác gia xài, càng lúc càng không thể nào điền trả lại được."
"Cái này sao mà cô biết vậy?"
"Tôi là thiếp thân nha hoàn của đại phu nhân mà. Bọn họ làm cái gì sao giấu tôi được. Nếu như tôi còn không biết thì ai biết nữa chứ!" Lời của Thúy Liên có phần đắc ý dương dương.
Mạnh Thiên Sở đương nhiên biết ả Thúy Liên này không phải là kẻ không biết gây chuyện, nên cười nói: 'Ừ, có đệ đệ như vậy đích xác là khiến người ta đau đầu."
"Đúng a, nhưng mà không có tường nào không lọt gió cả. Chuyện này cuối cùng rồi cũng bị lão gia phát giác. Lão gia rất tức giận, yêu cầu Trấn quản gia lo sổ sách, phàm là tiền mà bà chủ động dùng tới đều phải có sổ sách đàng hoàng. Nếu mà đối chiếu sổ sách không khớp, thì yêu cầu bắt bà chủ và Ngô Lai đưa lên quan."
"Vậy lão gia nhà cô cuối cùng có tra ra món nợ này không?"
"Vốn là phải tra hết, nhưng sau đó Trấn Giang cầu xin cho bà chủ, nói là bà chủ sắp sinh rồi, chờ sinh xong rồi tra cũng không muộn, đừng động đến thai. Lão gia nghĩ cũng đúng, khó khăn lắm mới có được đứa con, cho nên cho qua vậy. Vì chuyện này, bà chủ còn lén cảm tạ Trấn Giang một món hời nữa đó."
"Chẳng lẽ Ngô Lai sợ tra sổ sạch ra trở thành con cá chết vì hết nước, bị liên lụy vạ tới tay, cho nên mới giết tỷ tỷ diệt khẩu?"
"Cái này tôi không dám nói. Tôi chỉ nói cho ngài biết chuyện đó, còn đối với ngài có hữu dụng hay không tôi không thể chắc được. Đúng rồi, còn có một chuyện, là trước khi đại phu nhân sinh sản, quyển sổ ghi lại số tiền mà bà ta chi dùng đột nhiên chẳng tìm thấy đâu. Lão gia hoài nghi là bà chủ hay là Ngô Lai động chân động tay làm trò, nhưng không nắm được cán. Lão gia không cho phép Ngô Lai vào cửa nữa, không ngờ lần này Ngô Lai lại đi tố cáo lão gia rồi."
"Cô nhận thấy rằng hắn cáo án lão gia nhà cô là vì chuyện gì hả?"
"Cái đó rõ ràng quá mà, vì để đòi một món tiền chứ còn gì nữa. Trước chuyện này, hắn đến tìm lão gia đòi 5000 lượng bạc ma chay. Lão gia tự nhiên không chịu, hắn liền chạy đi cáo quan."
"Cô nhận thấy rằng sổ sách đó bị ai lấy đi vậy? Có phải là đại phu nhân của các người?"
"Không có khả năng lắm, xem ra là Ngô Lai làm, nhân vì bà chủ hiểu lão gia hơn ai hết. Bà ta biết đứa bé trong bụng mình là tiền đánh cược, lão gia nễ mặt đứa bé, nhất định sẽ không truy cứu."
Chú thích:
(*) Mã tiền tử: Mã tiền tử nguyên tên là Phan mộc miết (hoặc Củ chi), dùng làm thuốc được ghi đầu tiên trong sách Bản thảo cương mục-quyển 18. Nó là hạt chín phơi hay sấy khô của cây Mã tiền, có nhiều loại như: Strychnos pierriana A. W. Hill hoặc loại Mã tiền S. nux vomina L. thuộc họ Mã tiền (Longaniaceae).
Cây Mã tiền có nhiều ở nước ta và các nước Đông nam á như Lào (gọi là Koktoung ka), Campuchia (gọi là Sleng thom, sleng touch), Thái lan (gọi là Co bên kho), Aán độ, Miến điện, Vân nam Trung quốc. Hạt Mã tiền chín rơi xuống đất thường được nhặt về phơi khô để bào chế làm thuốc chữa bệnh thấp khớp, nhức mỏi tay chân, đau dây thần kinh, bại liệt, nhược cơ, giảm cường kiện ruột, đái dầm, thiếu máu. Tuy nhiên trong điều kiện bình thường nếu ăn phải hạt Mã tiền có thể tử vong vì cực độc.
Thành phần hoá học với Ancaloid chủ yếu là Strychnin (Chiếm 50% trong tổng số các ancaloid), còn có Brucin; a - colubrin ; b- colubrin, ma-ti-n2. gif vomicin... ; dầu béo 4-5%, glycozid; loganin và nhiều chất khác. Strychnin là chất kích thích co giật chủ yếu, khiến người ta mẫn cảm với ánh sáng và tiếng động mạnh, là nguyên nhân gây ra tử vong nếu dùng quá liều. Nếu dùng liều thấp, có tác dụng giảm đau, mạnh gân cốt, tăng trương lực (đó là nguyên nhân tại sao ở Trung quốc người ta dùng loại thuốc này vào thành phần trị bệnh liệt dương hay thuốc kích dục.) Theo Đông y thì Mã tiền Vị đắng, tính lạnh, rất độc (Khổ, ôn, đại độc), vào các kinh: Can, tỳ. Công năng của nó là thông kinh lạc, giảm đau, tán kết, tiêu thũng, trừ phong thấp và tê bại, mạnh tỳ vị, mạnh gân cốt.
# Sách Bản thảo cương mục: " trị thương hàn nhiệt bệnh, hầu họng sưng đau, tiêu hòn cục.".
# Sách Đắc phối bản thảo: " tán nhũ ung, trị hầu tý, đơn độc".
# Sách Y học trung trung tham tây lục: " thuốc có độc mạnh. khai thông kinh lạc, có tác dụng thấm sâu vào khớp mạnh hơn các thuốc khác".
Chủ trị: Phong thấp, tê, bại liệt, di chứng bại liệt trẻ em, đau khớp dạng phong thấp, nhức mỏi chân tay, đau dây thần kinh, sưng đau do sang chấn, nhọt độc sưng đau, khí huyết tích tụ trong bụng (uống trong và xoa bóp bên ngoài), tiêu hoá kém. Dùng ngoài dạng cồn thuốc để xoa bóp.
# Mã tiền có chất strychnine có tác dụng hưng phấn toàn bộ trung khu thần kinh, trước hết là hưng phấn chức năng phản xạ tủy sống, tiếp theo là hưng phấn trung khu hô hấp và vận mạch ở hành tủy, nâng cao chức năng trung khu cảm giác của vỏ não.
# Thuốc rất đắng kích thích lên thụ cảm vị giác làm tăng tiết dịch vị, tăng chức năng tiêu hóa, kích thích thèm ăn, nhưng đối với người không có tác dụng hưng phấn cơ trơn của ruột và dạ dày.
# Trên súc vật thực nghiệm, thuốc có tác dụng cầm ho hóa đàm. Dùng thuốc kéo dài và tăng lượng làm tăng tác dụng kháng histamin của thỏ nhà.
# Nước sắc thuốc với tỷ lệ 1: 2 trên ống nghiệm có tác dụng ức chế nhiều loại nấm, 1% dịch kiềm Mã tiền trên thực nghiệm hoàn toàn ức chế sự sinh trưởng của các loại trực khuẩn ái huyết cúm, song cầu khuẩn phế viêm, liên cầu khuẩn A.
# # Độc tính: người lớn dùng uống 1 lần 5 - 20mg strychnine bị trúng độc, 30mg gây tử vong. Y văn cổ có báo cáo dùng uống 7 hạt Mã tiền gây tử vong.
Một điều đáng lưu ý là đây là loại thuốc "cẩu xực cẩu tử, mã xực mã phì" (Chó ăn thì chó chết, nhưng ngựa ăn thì ngựa mập.) Ở đây nói tới liều dùng của thuốc: nếu dùng quá liều thì chết ngay. Con chó ít cân, một lượng thuốc như vậy với nó là quá liều =>chết. Ngựa nhiều cân hơn, ăn vào tốt, hoạt bát thoải mái khỏe như văm, gần 10 cô ngựa cái cũng không sao!
Liều dùng của Mã tiền được khuyến nghị như sau:
+ Người lớn: trung bình 0, 05g/lần- 0, 15g/ngày. Tối đa 0, 10g/lần- 0, 30g/ ngày.
+ Trẻ em trên 3tuổi: 0, 005g cho mỗi tuổi + Trẻ em dưới 3tuổi: Không được dùng Kiêng kỵ: Bệnh nhân di tinh, mất ngủ không dùng. Mã tiền phải qua bào chế, dùng sống sẽ có độc tính mạnh hơn. Triệu chứng nhiễm độc nhẹ thì mồm khô, váng đầu, người cảm giác co đầu. Nặng thì đầu đau, co giật từng cơn đến co cứng, liệt cơ hô hấp, tử vong, tránh ánh sáng, tiếng động và chuyển cấp cứu kịp thời. Xử trí cấp cứu như cấp cứu nhiễm độc Strychnine.
Hình Danh Sư Gia
Mộc Dật
