Chương 22: Bữa sáng đổi món đa dạng
Từ sau tiết Đoan Ngọ, thời tiết liền mỗi ngày một nóng lên, đến cuối tháng năm, chỉ cần bận rộn một chút là mồ hôi đã túa ra như tắm, những người thân hình hơi mập, sợ nóng một chút thì đã lăm lăm cái quạt nhỏ trên tay.
Giang Mãn Lê liền bắt đầu suy nghĩ xem trời nóng thì nên bán món gì.
Bữa ăn khuya thì khỏi cần phải bàn, món lương bì, rồi món thỏ lạnh trước kia đã được các vị khách nhân nhắc đi nhắc lại bao nhiêu lần, nên đã được bày bán trở lại, mấy món rau trộn, bánh tráng trộn, miến trộn cũng bán rất chạy, chỉ là thay đổi một vài loại nguyên liệu. Còn món nướng và cơm cay chua thì Giang Mãn Lê và Đằng Nha đều cảm thấy hơi bị nóng, ăn xong mồ hôi nhễ nhại, chi bằng tạm dừng lại, đợi đến mùa thu mát mẻ hơn thì lại bán.
Ấy vậy mà mấy vị khách lại không vui, cứ nằng nặc đòi ăn nướng với lương bì, cơm cay chua.
Cũng phải thôi. Dân hiện đại có ai mà lại không thích xỏ dép lê đi khắp hang cùng ngõ hẻm để ăn xiên nướng đâu cơ chứ.
Thế nên cuối cùng Giang Mãn Lê quyết định, món nướng vẫn giữ nguyên, còn mấy món rau trộn thì tùy vào tình hình nguyên liệu tươi ngon của ngày hôm đó mà thay đổi. Những món bị loại bỏ chỉ còn cơm chiên, sủi cảo, giò heo các loại vì chúng phải ăn nóng mới ngon, mà lại quá no bụng.
Bữa ăn khuya đã định xong, còn bữa sáng thì vẫn chưa ngã ngũ.
Giang Mãn Lê dự định cứ mỗi ba tháng lại đổi mới thực đơn bữa sáng một lần theo mùa, mà cũng vừa đến lúc phải thay đổi rồi. Nhưng mà bữa sáng thì từ xưa đến nay đơn giản chỉ có bánh rán, sủi cảo, bánh bao, bánh quẩy là chủ yếu, thỉnh thoảng có vài món kiểu Giang Nam, nhưng lại không hợp để ăn vào trời nóng.
Nàng sầu não mấy ngày, đến sát ngày đổi thực đơn, Đằng Nha bỗng buột miệng một câu làm nàng tỉnh cả người.
"Tiểu nương tử hay là thử bán canh đậu hũ xem sao? Ở quê ta, vùng Đào Châu ấy, người ta có tục lệ ăn canh đậu hũ vào ngày hạ chí đấy, mà nấu canh thì ngon miệng hơn là ăn bánh bao, bánh hấp, lại còn hợp với mùa nữa, nên xem như là món ứng quý chứ ạ?"
Đúng rồi!
Sao nàng lại quên mất món đậu hũ sốt tương cơ chứ!
Giang Mãn Lê nghe vậy vỗ tay một cái, mặt mày rạng rỡ hẳn lên, hận không thể ôm Đằng Nha hôn cho một cái: "Ngươi nói đúng lắm! Bán đậu hũ là chuẩn rồi!"
Thời này người ta đã biết dùng thạch cao để làm đậu hũ rồi, mà vì đậu hũ vừa ngon, giá lại không cao, nên trong kinh thành hầu như phường nào cũng có một hai xưởng làm đậu hũ.
Giang Mãn Lê thường mua sữa đậu nành ở xưởng trong chợ Tượng Phúc vì nó tiện đường. Những hôm không nấu canh thì nàng sẽ nhờ người ta mang một thùng sữa đậu nành tươi đến, rồi tự mình dùng nồi đồng hâm nóng, người nào muốn uống lạnh thì cũng có sẵn nước đun để nguội, khách đến ăn, tiện tay gọi một chén nhỏ, ăn kèm với bánh rán hoặc bánh bao thì còn gì bằng.
Nhưng nếu muốn tự làm đậu hũ sốt tương, thì mua ở xưởng cũ không tiện, vì nó quá xa. Nàng đi hỏi thăm mấy chỗ gần đây, cuối cùng chọn được một nhà mở cửa sớm, sữa đậu nành lại được xay rất kỹ, rất mịn.
Trời còn chưa sáng hẳn, Giang Mãn Lê vừa nhóm bếp lò thì Đằng Nha đã kéo xe đẩy về rồi.
Trên xe có hai thùng gỗ lớn, mở nắp ra thì bên trong đựng đầy sữa đậu nành mới xay còn tươi nguyên.
Một trong hai cái thùng này là cái mà Giang Mãn Lê đã mua thêm để làm món gà kho, dùng vẫn tốt, lần này định bán đậu hũ sốt tương, nên nàng lại mua thêm một cái nữa, cho nó thành một đôi.
Đằng Nha xoa xoa cánh tay đã mỏi nhừ vì kéo xe, nói: "Ngày trước làm tỳ nữ cho người ta, ta cứ tưởng hầu hạ người khác là khổ nhất rồi chứ. Sau này theo tiểu nương tử, mới biết tiểu nương tử còn vất vả hơn ta hồi đó nhiều. Hôm nay đi đến xưởng đậu hũ, mới hay mấy ông bà chủ xưởng còn mệt hơn cả tiểu nương tử, ta giờ Sửu lục khắc đã phải ra khỏi nhà rồi, mà người ta giờ Sửu sơ đã phải dậy xay sữa đậu nành rồi."
Sữa đậu nành tươi có màu trắng như tuyết, đổ vào nồi nom cứ như bạch ngọc vậy, đẹp mắt vô cùng.
Giang Mãn Lê vừa cười vừa dùng muôi lớn khuấy đều, nổi lửa nhỏ để bắt đầu nấu, nói: "Làm nghề ăn uống thì có ai mà không khổ? So với xưởng đậu hũ thì cũng còn nhiều người khổ hơn nữa là. So đi so lại, mình ta ít nhất còn được ngủ, được nghỉ trưa."
Đằng Nha ra sức gật đầu: "Lại còn kiếm được tiền nữa chứ."
Nghĩ một lát, nó lại cười toe toét, thêm vào một câu: "Ít nhất cũng kiếm được nhiều hơn A Niệm."
Sữa đậu nành nấu liu riu, vớt hết lớp váng nổi lên, đến khi chuyển sang màu ngà vàng thì là chín tới. Giang Mãn Lê bảo Đằng Nha tiếp tục khuấy, còn mình thì lấy thạch cao mà hôm trước nàng đã mua ở hiệu thuốc bắc quen, hơ trên lửa một chút, rồi cạo lấy một ít bột phấn.
Bột phấn được rắc từ từ làm hai lần, sữa đậu nành trong nồi bắt đầu đông lại. Đằng Nha lần đầu tiên thấy cảnh làm đậu hũ sốt tương, nên cứ ngỡ là mình hoa mắt: "Này, này, có phải ta hoa mắt không?"
Đậu hũ sốt tương sau khi đông lại thì trơn mềm, óng ánh, dùng đũa gắp thì nát ngay, phải dùng muôi nhẹ nhàng hớt lên.
Nàng múc ra hai chén, một chén nêm nếm thành vị mặn, một chén làm thành vị ngọt. Nàng bảo Đằng Nha chọn chén ngọt ăn trước, nó húp vài hớp, gật đầu lia lịa: "Ngon quá đi!" Giang Mãn Lê cười, rồi đổi chén mặn cho nó.
Con bé ngốc nghếch này hết ăn chén này rồi lại chén kia, ăn gần hết cả hai chén mà vẫn chưa phân định được chén nào ngon hơn, nó tặc lưỡi, nói: "Tiểu nương tử, mình ta cứ bán cả hai loại đi."
Giang Mãn Lê cũng định tính như vậy mà.
Xe đẩy lại được kéo ra chợ, giờ Dần canh ba, sớm hơn bình thường hai ba khắc, nhưng người đợi mua bữa sáng đã đông hơn mọi khi.
Vân thẩm đã nấu xong nồi canh để chan bún, A Trang thúc thì ra mở cửa quán, thấy Giang Mãn Lê và Đằng Nha, liền ngáp dài rồi cười hỏi: "A Lê, ống trúc của cháu giờ lấy luôn hả? Ta lấy cho."
"Để con tự lấy ạ." Giang Mãn Lê bảo Đằng Nha trông quán, còn mình thì đi vào gian bếp sau của Vân thẩm, xách ra mấy xâu ống trúc tựa như pháo tép. Đây là mấy cái ống trúc mà hôm trước tranh thủ lúc nghỉ trưa, Giang Mãn Lê đã chạy ra phố Hàng Tây để đặt làm, tiện thể gửi nhờ ở quán nhà Vân thẩm.
Mỗi xâu mười cái, không lớn lắm, nhưng chắc nịch, mập mạp, dưới đáy có khắc con dấu nhỏ màu đen, bên trong viết hai chữ "Giang Ký".
"Hôm nay ăn sáng là dùng cái ống trúc này để đựng à?" Vân thẩm đưa tay che miệng, hỏi.
"Dạ đúng ạ." Giang Mãn Lê gật đầu. Vân thẩm nhấc xâu ống trúc lên, chỉ vào cái lỗ nhỏ trên đầu ống, lại hỏi: "Thế cái lỗ trên đầu này là để làm gì?"
Cái đó là để cắm que vào cho tiện. Lúc đặt ống trúc, Giang Mãn Lê đã cố ý nhờ cửa hàng khoét sẵn mấy cái lỗ nhỏ.
Hôm nay người đông như vậy không phải vì quán của Giang Mãn Lê đổi thực đơn, mà là hôm nay mùng một tháng Sáu, là ngày Sóc Vọng, phàm là các quan kinh thành từ Cửu phẩm trở lên đều phải tham dự triều hội để bàn việc chính sự, không ai dám đến muộn, nên thời gian mua bữa sáng cũng dồn lên sớm hơn nhiều.
Giang Mãn Lê bày quán ở chợ này cũng đã được ba tháng, nàng biết rõ cứ đến ngày Sóc, ngày Vọng triều, các quan viên vì sợ muộn giờ nên đều thích mua đồ ăn gì đó tiện mang đi, ví dụ như bánh rán, bánh bao, gói trong giấy dầu rồi cầm một tay, vừa ngồi trên lưng ngựa vừa ăn cũng được, chứ nhất định là không được chậm trễ việc công.
Mà món đậu hũ sốt tương mới ra mắt vào ngày mùng một tháng Sáu, vậy phải làm thế nào để nó cũng được tiện lợi như bánh rán, ai mua là mang đi ăn được ngay?
"Tiểu nương tử ơi, cái món đậu hũ sốt tương này là cái món chi chi rứa, không gói trong giấy dầu được à, sao còn phải thu thêm ba văn tiền ống trúc?"
Một vị quan bát phẩm mặc áo xanh đang xếp hàng, nhìn tấm bảng gỗ nhỏ mới dựng trên xe đẩy của Giang Mãn Lê, trên đó viết "Đậu hũ sốt tương mua mang đi, thu thêm ba văn tiền ống trúc" mà không khỏi thắc mắc.
Giang Mãn Lê liền cười tươi, mở nắp thùng gỗ lớn cho mọi người xem: "Các vị đại nhân nhìn là biết ngay ạ."
Nắp thùng vừa mở, một làn hơi ấm tỏa ra, kéo theo hương đậu nồng nàn xộc thẳng vào mũi, đậu hũ sốt tương ngâm trong nước trong veo, mềm mại trắng mịn như ngọc, dùng muôi gỗ khẽ chạm vào thì rung rinh rung rinh, thật là quyến rũ vô cùng.
Vị quan áo xanh kia rướn cổ nhìn, đành phải gật gù cười, nói: "Ra là thế, xem ra đúng là phải dùng ống trúc để múc rồi."
Đậu hũ sốt tương có hai vị, mặn và ngọt. Vị mặn thì thêm xì dầu, cải bẹ, hành thái, bánh quẩy chiên giòn xé nhỏ, thả lên ba bốn miếng, rồi rắc thêm mấy hạt hành thái. Nếu ai thích ăn cay thì hỏi một câu, nàng sẽ múc thêm cho một thìa dầu ớt, đậu hũ sốt tương thoáng chốc chuyển từ màu vàng nhạt sang màu đỏ đậm, hương thơm ngào ngạt, khiến người ta ứa nước miếng.
Còn vị ngọt thì Giang Mãn Lê đã thấy ở kiếp trước, có hai loại là thêm đường trắng hoặc thêm đường đỏ. Thêm đường trắng thì thanh mát, làm nổi bật hương đậu, nhưng ăn nhiều sẽ thấy hơi tanh, còn thêm đường đỏ thì lại là kiểu vị cổ truyền, ăn vào lại thấy vị đường đỏ lấn át hết cả hương đậu hũ.
Thử đi thử lại mấy lần, cuối cùng nàng quyết định mua một ít đậu đỏ về, dùng đường trắng ngào thành mật đậu, rồi tưới lên trên cùng với nước đường trắng.
Mật đậu vừa đủ ngọt, lại có cảm giác sần sật khi ăn, có thể kết hợp với vô số nguyên liệu nấu ăn, là một thứ "trang điểm giản dị hay cầu kỳ đều hợp". Tưới lên đậu hũ sốt tương thì vừa giữ được vị thanh mát của đường trắng, lại vừa có mật đậu át đi mùi tanh của đậu, lại có thêm một tầng cảm giác, đúng là một sáng kiến hay.
Cũng giống như Đằng Nha, một đám các vị đại nhân cũng vì không biết chọn mặn hay ngọt mà khó xử.
Giang Mãn Lê khôn khéo, không đưa ra lời khuyên nào, chỉ mỉm cười bảo các vị đại nhân "thử cả hai loại xem sao ạ". Còn Đằng Nha thì thật thà hết mực mà đưa ra lời khuyên: "Cả hai loại đều ngon hết sẩy ạ."
Cuối cùng thì số người mua vị mặn và vị ngọt gần như là một nửa một nửa, người nào ăn khỏe hơn thì đúng như Giang Mãn Lê đã gợi ý, mua một lúc hai ống, rồi vừa ăn vừa tấm tắc khen: "Vị mặn thêm chút cay, đậm đà thật là đậm đà, không như kiểu trộn mà như kiểu xào, ăn ba bát cũng không chán!"
Hoặc là: "Mật đậu trong món ngọt đúng là điểm xuyết thần diệu, ăn vào thấy nhẹ nhàng khoan khoái, hai thứ quyện vào nhau, vừa bùi vừa mềm, hợp nhất là ăn vào cái thời tiết nóng nực này!"
Tuy rằng ống trúc phải thu thêm ba văn, nhưng món đậu hũ sốt tương vừa mới lạ, vừa ngon miệng, mà các vị quan viên lại đang vội vào triều, không thể ngồi xuống mà thong thả phẩm. Đựng trong ống trúc, đậy thêm cái nắp nhỏ, ở giữa có cái lỗ để cắm que, vừa vặn để cầm. Cắm một chiếc que vào, húp vài cái là trôi tuột vào miệng, ăn xong một cái lại đến một cái, thật là thú vị, mà cũng không thấy tiếc tiền.
Cứ như thế, các vị đại nhân mỗi người một ống đậu hũ sốt tương, lại mua thêm một chiếc bánh quẩy mềm xốp giá sáu văn, bọc trong giấy dầu rồi cầm trên tay. Đi đường thì một tay một món, bước đi vội vã. Cưỡi ngựa thì một tay nắm dây cương, tay kia cầm ống trúc, kẹp chiếc bánh quẩy giữa ngón trỏ và ngón giữa, húp một ngụm đậu hũ sốt tương, rồi lại gặm một miếng bánh quẩy, quất roi ngựa một cái, cũng chẳng thấy có gì là không hợp.
Đến cửa cung, ai nấy đều phải giao thẻ bài để kiểm tra, viên quan đang trực thấy cảnh tượng người người tay cầm ống trúc thì không khỏi nghi hoặc nhíu mày. Vào đến sân chờ để chuẩn bị vào triều, cảnh "ống ống nhìn nhau" càng trở nên phổ biến, khiến cho những quan viên không cầm ống trúc lại thấy hơi lạc lõng, cứ như mình đã bỏ lỡ một trào lưu gì đó vậy.
Đến giờ phụng chỉ, viên nội thị được giao nhiệm vụ ra tuyên triệu giờ cũng không chịu nổi nữa, vẫy tay gọi viên quan đang trực lại, hỏi: "Hôm nay các vị đại nhân này bị làm sao thế? Sao ai cũng cầm một cái ống trúc thế kia?"
Viên trung quan khẽ đáp: "Tiểu nhân vừa mới nghe ngóng được, bảo là ở chợ có bán một món ăn sáng kiểu mới, làm từ đậu hũ, nghe nói là thơm lắm ạ."
- Quản gia Lão Đặng của Bình Thành Hầu phủ vốn định mang thực đơn mới ra cho A Lang Lâm Phảng Ba mua bữa sáng, vì nghe nói hôm nay có món đậu hũ sốt tương mới ra, A Lang nhà ông rất tò mò muốn biết xem nó có vị gì.
Nhưng vừa đến trước quán của Giang Mãn Lê thì ông đã thấy nhà mình, Lang Quân Lâm Liễu đang dắt ngựa, cùng với mấy người đồng nghiệp, cười nói rất nhã nhặn khi nhận một ống trúc nhỏ từ tay Giang Mãn Lê, rồi đưa cho nàng một thỏi bạc vụn.
Ông ngấm ngầm nhíu mày. Mấy tháng nay Lang Quân toàn bảo là không cần ăn sáng ở nhà, hóa ra là ra đây mua sao?
Nghĩ đi nghĩ lại, ông lại thấy hai ông cháu nhà này thật là giống nhau, ngay cả khẩu vị cũng y như đúc.
Mua xong một phần đậu hũ vị ngọt, một phần vị mặn, lại mua thêm ba chiếc bánh quẩy, Lão Đặng quay về phủ để hầu hạ Lâm Phảng Ba ăn, rồi đem chuyện gặp Lâm Liễu hôm nay kể lại cho lão gia tử nghe.
Lâm Phảng Ba cười ha ha, ùng ục húp một ngụm lớn đậu hũ sốt tương vị cay, nói: "Thằng cháu đích tôn của ta, đúng là giống ta y như đúc! Chẳng giống gì bố nó với mẹ nó cả!"
Lão Đặng thầm cười nhạo trong bụng, nói: "Ngài không giận cậu ấy thức gần nửa đêm, sáng nay sớm tinh mơ đã đem ngựa đi mất rồi à?"
"Hừ." Lâm Phảng Ba cười lắc đầu, "Đó là ta cố ý ngủ dậy muộn hơn để nó được cưỡi đấy. Đen Táo là ngựa của nó, hôm nay lại là ngày Sóc triều, ta làm sao mà tranh với nó được?"
Lão Đặng chỉ cười trừ. Lâm Phảng Ba nói xong lại nhớ ra một chuyện, nói: "Lần trước ta bảo ngươi đến mời cái cô nương bán hàng ngoài chợ về làm bếp, sao rồi? Đi chưa? Quên rồi hả?"
"Sao có thể ạ." Lão Đặng đáp, "Con đã sớm nghe ngóng qua rồi, Hứa Quốc Công phủ cũng muốn mời cô ta về, nhưng bị cô ta từ chối mấy lần rồi. Ngay cả Hòa Thục quận chúa còn mời không được, con thấy mình ta hay là bỏ đi thôi."
